Σκοπός της Apple ήταν ανέκαθεν να ενδυναμώνει τους χρήστες των προϊόντων της. «Οι άνθρωποι είναι εγγενώς δημιουργικοί. Θα χρησιμοποιήσουν τα εργαλεία με τρόπους που οι κατασκευαστές τους δεν φαντάζονταν ποτέ ότι είναι δυνατοί», δήλωσε κάποτε ο Steve Jobs, ο αείμνηστος συνιδρυτής της εταιρείας κατασκευής υπολογιστών.
Έτσι, ήταν περίεργο που η εταιρεία κατέβαλε συνεχώς μεγάλες προσπάθειες για να σταματήσει τους πελάτες να επισκευάζουν τα προϊόντα της. Τα εγχειρίδια επισκευής κρατούνταν μυστικά, τα γνήσια ανταλλακτικά ήταν δύσκολο να βρεθούν και, πιο πρόσφατα, η αντικατάσταση της οθόνης του τελευταίου iPhone απενεργοποιούσε τη λειτουργία αναγνώρισης προσώπου της συσκευής.
Όχι πια. Προβαίνοντας σε μια σειρά από κινήσεις που άφησαν άναυδους πολλούς, η Apple, στις αρχές του μήνα, υποσχέθηκε να διορθώσει το λογισμικό της για να κάνει το νέο μοντέλο iPhone πιο επισκευάσιμο, ενώ στις 17 Νοεμβρίου ανακοίνωσε ότι θα επιτρέπει σε ιδιώτες να επισκευάζουν τις συσκευές της παρέχοντας εγχειρίδια, εργαλεία και ανταλλακτικά.
Ακόμη και οι επικριτές της την επικρότησαν, ιδίως οι ηγέτες του αυξανόμενου παγκόσμιου κινήματος «δικαίωμα στην επισκευή», συμπεριλαμβανομένου του Kyle Wiens, του επικεφαλής του iFixit, ενός ιστότοπου που πωλεί ανταλλακτικά και δημοσιεύει δωρεάν οδηγούς επισκευής.
Ωστόσο, ο πιθανός αντίκτυπος του προγράμματος «Self Service Repair» είναι ασαφής. Από τις αρχές του επόμενου έτους θα ανοίξει ένα νέο ηλεκτρονικό κατάστημα. Οι ιδιοκτήτες που επιστρέφουν τα μεταχειρισμένα ανταλλακτικά για ανακύκλωση θα λαμβάνουν πίστωση για αγορά.
Ανεξάρτητα καταστήματα επισκευών μπορούν να συμμετάσχουν, χωρίς να υπογράψουν επαχθείς συμφωνίες με την Apple. Και, το σημαντικότερο είναι ότι οι επισκευές από ιδιώτες δεν θα ακυρώνουν πλέον την εγγύηση (οι ζημιές που προκαλούνται κατά το μαστορέμα δεν καλύπτονται).
Αλλά η κατασκευάστρια εταιρεία παραχωρεί λιγότερο έδαφος απ’ ό,τι αρχικά φαίνεται. Τα ανταλλακτικά της Apple, όπως και οι premium συσκευές της, κοστίζουν αρκετά ακριβά. Μια νέα οθόνη για το iPhone 12 κοστίζει 268 δολάρια.
Επίσης, δεν είναι σαφές σε ποιο βαθμό η Apple θα κάνει τις συσκευές της πιο εύκολες στην επισκευή. Επειδή ακόμα και η αλλαγή μπαταρίας απαιτεί την αφαίρεση της εύθραυστης οθόνης, δεν θα είναι πολλοί αυτοί που θα το προσπαθήσουν στο σπίτι.
Παρόλα αυτά, αν η Apple προχωρούσε περισσότερο, το πρόγραμμα επισκευής της θα μπορούσε να γίνει πρότυπο για τα smartphones και, ίσως, για την ευρύτερη βιομηχανία ηλεκτρονικών ειδών. Ακόμη και στη σημερινή του μορφή θα ωθήσει τους ανταγωνιστές κατασκευαστές συσκευών να ακολουθήσουν το παράδειγμά της.
«Όσον αφορά στις επισκευές, η Samsung Electronics είναι ακόμα χειρότερα από την Apple», λέει ο κ. Wiens. Η κίνηση της Apple, προσθέτει ο ίδιος, έχει με μία κίνηση να καταδείξει το ψέμα σε πολλά επιχειρήματα που χρησιμοποιούν οι εταιρείες ηλεκτρονικών ειδών κατά της παραγωγής πιο εύκολα επισκευάσιμων συσκευών, όπως ότι οι άνθρωποι μπορεί να αυτοτραυματιστούν.
Η Apple έχει επίσης καταφέρει να προηγηθεί της ρυθμιστικής τάσης, λέει ο Nabil Nasr του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Ρότσεστερ, ο οποίος εργάζεται σε μια μελέτη για την Ομάδα των πλουσιότερων δημοκρατιών G7 σχετικά με τον κύκλο ζωής των ηλεκτρονικών προϊόντων ευρείας κατανάλωσης.
Οι ρυθμιστικές αρχές, εξηγεί, αντιμετωπίζουν το πρόβλημα των ηλεκτρονικών αποβλήτων – ίσως σύντομα να είναι δύσκολο για τις επιχειρήσεις να συμμορφωθούν με όλες τις εντολές.
Στην Αμερική, για παράδειγμα, τα νομοθετικά σώματα σε 27 πολιτείες συζητούν αυτή τη στιγμή νομοσχέδια για το δικαίωμα στην επισκευή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται επίσης προς τη θέσπιση ανάλογων κανόνων.
Οι παρατηρητές της Apple αναρωτιούνται αν η εταιρεία θα δοκιμάσει την ίδια στρατηγική και σε άλλα κομμάτια της επιχείρησής της. Θα μπορούσε να κάνει προληπτικές παραχωρήσεις, για παράδειγμα, στην έντονη διαμάχη για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται το κατάστημα εφαρμογών στο iPhone.
Στις 9 Νοεμβρίου ένας ομοσπονδιακός δικαστής στην Καλιφόρνια απέρριψε το αίτημα της Apple να αναστείλει μέρος μιας πρόσφατης απόφασης.
Η απόφαση υποχρεώνει την εταιρεία έως τις 9 Δεκεμβρίου να επιτρέψει στους προγραμματιστές εφαρμογών να ενημερώσουν τους χρήστες τους πώς μπορούν να τους πληρώσουν απευθείας και να αποφύγουν τις χρεώσεις της Apple που φτάνουν έως και το 30% της τιμής αγοράς.
Ίσως η Apple να χαλαρώσει και σε αυτό.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
