Το Shed, το λαμπερό κέντρο τεχνών στο Hudson Yards του Μανχάταν, όπου ο Ralph Fiennes και ο Sir Kenneth Branagh έχουν τιμήσει με την παρουσία τους, φιλοξένησε στις 29 Μαΐου μια απίθανη συνάντηση επικεφαλής επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας και τεχνολογίας. Δεν ήταν εκεί για τον Σαίξπηρ, αλλά για κάτι, με τον δικό του τρόπο, εξίσου δραματικό. Η εκδήλωση γιόρτασε το Mercury, μια νέα προσπάθεια υπό την ηγεσία του Electric Power Research Institute (EPRI), ενός βιομηχανικού φορέα, για τη δημιουργία προτύπων διαλειτουργικότητας για συσκευές «μικροενέργειας» εμπνευσμένες από την τεχνολογία Bluetooth που έφερε επανάσταση στα ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης. Θα επιτρέπει σε πράγματα όπως οι φορτιστές ηλεκτρικών οχημάτων (EV), οι αντλίες θερμότητας, οι ηλιακοί συλλέκτες, οι έξυπνοι θερμοστάτες και οι οικιακές μπαταρίες να επικοινωνούν απρόσκοπτα με τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, η NRG Energy, μια μεγάλη αμερικανική εταιρεία κοινής ωφέλειας, ανακοίνωσε την αγορά της CPower, πρωτοπόρου στις «εικονικές μονάδες παραγωγής ενέργειας» (VPP). Επειδή οι VPP συγκεντρώνουν και διαχειρίζονται πολλές μικρές διάσπαρτες πηγές ηλεκτρικής ενέργειας (όπως οι συσκευές μικροενέργειας που θα συνδέσει η Mercury) ώστε να λειτουργούν ως ένας μεγάλος σταθμός παραγωγής ενέργειας, μπορούν να συμβάλλουν στην εξισορρόπηση της προσφοράς και της ζήτησης από απόσταση. Οι μονάδες μικροενέργειας της CPower παράγουν μαζί πάνω από 6 γιγαβάτ τόση ισχύ αιχμής όσο έξι πυρηνικά εργοστάσια.
Όταν τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας πλησιάζουν στην αιχμή της ζήτησης και οι μεγάλες γεννήτριες δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν, οι VPP μπορούν να διευκολύνουν την κρίση με την αξιοποίηση της κατανεμημένης ενέργειας. Στην Αυστραλία, η Tesla συνδέει 50.000 σπίτια με ηλιακούς συλλέκτες και μεγάλες μπαταρίες για να σχηματίσει τη μεγαλύτερη VPP στον κόσμο. Η Next Kraftwerke συνδέει χιλιάδες εγκαταστάσεις βιοαερίου, υδροηλεκτρικά εργοστάσια και ηλιακές μονάδες στη Γερμανία για να λειτουργεί ευέλικτα κι έτσι να εκμεταλλευτεί τις αιχμές των τιμών στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας.
Η θεατρική ανακοίνωση και η μεγάλη εξαγορά είναι προάγγελος εξελίξεων. Οι προσεγγίσεις από την πλευρά της ζήτησης για τη διαχείριση της ενέργειας αγνοήθηκαν στο παρελθόν, αλλά όχι πλέον, γιατί εξελίσσονται σε μεγάλη επιχείρηση: Σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών Future Market Insights, τα έσοδα προβλέπεται να αυξηθούν παγκοσμίως με ρυθμό άνω του 12% ετησίως, από 35 δισ. δολάρια το 2025 σε 127 δισ. δολάρια έως το 2035, με την Κίνα και την Ινδία να πρωτοστατούν.
Το Υπουργείο Ενέργειας της Αμερικής εκτιμά ότι οι πόροι κατανεμημένης ενέργειας έχουν αυξηθεί από 14 γιγαβάτ το 2019 σε 142 γιγαβάτ πέρυσι, και φαίνεται ότι, μέχρι το 2028, θα ξεπεράσουν τα 320 γιγαβάτ. Τα οχήματα με μπαταρίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν πολύτιμη πηγή ευέλικτης ενέργειας. Η Eurelectric, ένας βιομηχανικός οργανισμός, και η εταιρεία συμβούλων ΕΥ υπολογίζουν ότι η χωρητικότητα των ηλεκτρικών οχημάτων στην Ευρώπη θα είναι αρκετή για να τροφοδοτήσει 30 εκατ. σπίτια για ένα χρόνο μέχρι το 2030 και πάνω από το ένα δέκατο των αναγκών της Ευρώπης σε ενέργεια μέχρι το 2040.
Οι συνολικές δυνατότητες θα μπορούσαν να είναι τεράστιες. Το κέντρο μελετών Centre for Net Zero εκτιμά ότι η ευελιξία αυτή θα μπορούσε να ξεκλειδώσει έως και 7% της συνολικής ζήτησης ή 30% της ζήτησης αιχμής στη Βρετανία. Αλλά γιατί αυτές οι τεχνικές απογειώνονται τώρα μετά από προηγούμενες λανθασμένες εκκινήσεις; Η απάντηση έγκειται στον συνδυασμό της ραγδαίας αύξησης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και της τεχνολογικής καινοτομίας που αναγκάζει τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας να επανεξετάσουν την προκατάληψή τους όσον αφορά την προσφορά.
Ας εξετάσουμε αρχικά το σοκ της ζήτησης. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στις ανεπτυγμένες οικονομίες υπήρξε ουσιαστικά αμετάβλητη. Τώρα, ωθούμενη από τα κέντρα δεδομένων που εξυπηρετούν τις υπολογιστικές ανάγκες της τεχνητής νοημοσύνης, της προηγμένης μεταποίησης και της ψηφιοποίησης, απογειώνεται. Η εταιρεία συμβούλων ICF προβλέπει ότι, έως το 2030, η αμερικανική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 25%, ενώ, έως το 2050, κατά 78%.
Οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας συνήθως ανταποκρίνονται με την κατασκευή μεγάλων σταθμών παραγωγής ενέργειας. Εξακολουθούν να το επιθυμούν, αλλά η γραφειοκρατία, η αδιαφορία και οι αγκυλώσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας καθιστούν το όλο εγχείρημα δυσκολότερο και δαπανηρότερο. Επειδή τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας είναι κατασκευασμένα για ακραίες καταπονήσεις που συμβαίνουν μόνο για λίγες ώρες κάθε χρόνο, πολλά από αυτά έχουν άφθονη πλεονάζουσα χωρητικότητα. Μια μελέτη του Πανεπιστημίου Duke διαπίστωσε ότι τα αμερικανικά δίκτυα θα μπορούσαν δυνητικά να διαχειριστούν 76-126 γιγαβάτ νέου φορτίου χωρίς την προσθήκη γιγαντιαίων σταθμών παραγωγής ενέργειας, εάν τα νέα κέντρα δεδομένων σχεδιάζονταν έτσι ώστε να μπορούν να αποκοπούν από το δίκτυο κατά τη διάρκεια περιόδων αιχμής μόνο για το 1% του χρόνου.
Παρόλο που η καθαρή ενέργεια δεν βρίσκεται ανάμεσα στις προτεραιότητες της κυβέρνησης του Donald Trump, η ανταπόκριση στη ζήτηση εξακολουθεί να προσελκύει διακομματική υποστήριξη. Ο Glenn Youngkin, ο Ρεπουμπλικανός κυβερνήτης της Βιρτζίνια (μακράν της πολιτείας με τη μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας ΤΝ), υπέγραψε πρόσφατα νομοθεσία που επιβάλλει ορισμένες VPP και ζητά τα νέα ηλεκτρικά σχολικά λεωφορεία να μπορούν να διοχετεύουν ενέργεια πίσω στο δίκτυο.
Ένας λόγος είναι η οικονομία. Ο Calvin Butler, επικεφαλής της αμερικανικής Exelon, μιας γιγαντιαίας εταιρείας παροχής ενέργειας με πάνω από 10 εκατομμύρια πελάτες, παρατηρεί ότι τα προγράμματα ζήτησης για οικιακούς καταναλωτές που, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να επιτρέψουν σε μια εταιρεία κοινής ωφέλειας να μειώσει αυτόματα τον κλιματισμό στο σπίτι σας εξ αποστάσεως κατά τη διάρκεια μιας περιόδου αιχμής του δικτύου, όπως ένα πρόγραμμα εξοικονόμησης χρημάτων που εφαρμόζει μια θυγατρική εταιρεία στη Βαλτιμόρη, «είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στους πελάτες». Ένας άλλος λόγος είναι η ανθεκτικότητα. Μια έκθεση της τράπεζας Citigroup υποστηρίζει ότι η ανταπόκριση στη ζήτηση θα μπορούσε όχι μόνο να βοηθήσει στη σταθεροποίηση των δικτύων, αλλά και να εξοικονομήσει χρήματα και να μειώσει τις εκπομπές ρύπων «καθώς μειώνει την εξάρτηση από μονάδες ορυκτών καυσίμων που δεν χρειάζεται να ενεργοποιηθούν κατά τη διάρκεια της αιχμής της ζήτησης».
Ένας άλλος λόγος είναι η σημασία των αξιόπιστων προμηθειών ηλεκτρικής ενέργειας για την τροφοδοσία της αμερικανικής έκρηξης της ΤΝ. Η επερχόμενη κρίση της ζήτησης ήταν το πιο καυτό θέμα σε μια συνάντηση των προϊσταμένων των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας στη Νέα Ορλεάνη που διοργάνωσε το Edison Electric Institute (ΕΕΙ), το οποίο εκπροσωπεί τις ιδιωτικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας της Αμερικής. Δύο από τους κύριους ομιλητές ήταν τα επικεφαλής των δραστήριων τεχνολογικών εταιρειών που ασχολούνται τόσο με την τεχνητή νοημοσύνη όσο και με τη διαχείριση της ζήτησης.
Η Safra Catz, διευθύνουσα σύμβουλος της Oracle, είπε στο πλήθος: «Είστε οι φύλακες της διαθεσιμότητας της τεχνητής νοημοσύνης». Η εταιρεία της είναι μια από τους μεγαλύτερες αγοράστριες ενέργειας μεταξύ των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών. Μαζί με την OpenΑΙ και τη SoftBank, αναπτύσσει το Stargate, ένα μεγαλεπήβολο έργο τεχνητής νοημοσύνης στο Τέξας. Παρέχει επίσης λογισμικό για τη διαχείριση της ενεργειακής ζήτησης σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας παγκοσμίως. Η εταιρεία υπολογίζει ότι η χρήση της πλατφόρμας της έχει εξοικονομήσει 890 εκατ. δολάρια για την Exelon και τους πελάτες της.
Στη συγκέντρωση συμμετείχε επίσης ο Greg Jackson της βρετανικής Octopus Energy, μιας ιδιωτικής εταιρείας κοινής ωφέλειας ενέργειας με αποτίμηση που προσεγγίζει τα 10 δισ. δολάρια. Συγκεντρώνει ενέργεια αξίας άνω των 2 γιγαβάτ από 300.000 συσκευές μικροενέργειας, όπως ηλεκτρικά οχήματα και αντλίες θερμότητας. Η Kraken, η τεχνολογική θυγατρική της, παρέχει λογισμικό που επιτρέπει τις προσφορές ευέλικτης ενέργειας σε περισσότερες από δώδεκα επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας παγκοσμίως. Άλλοι καινοτόμοι σπεύδουν. Η Emerald ΑΙ, μια αμερικανική νεοφυής επιχείρηση, έδειξε πρόσφατα ότι μπορεί να μειώσει τη χρήση ενέργειας σε κέντρα δεδομένων ΤΝ με λογισμικό που χειρίζεται τα υπολογιστικά φορτία χωρίς ουσιαστική απώλεια επιδόσεων.
Η οικονομική λογική είναι επιτακτική ανάγκη. Η Con Edison, μια εταιρεία κοινής ωφέλειας στη Νέα Υόρκη, ανέβαλε μια αναβάθμιση υποσταθμού ύψους 1,2 δισ. δολαρίων δαπανώντας μόλις 200 εκατ. δολάρια για πόρους κατανεμημένης ενέργειας. Οι αξιωματούχοι των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας σε πολιτείες που αντιμετωπίζουν πολυετείς καθυστερήσεις έργων που περιμένουν τη σύνδεση στο δίκτυο εξετάζουν το ενδεχόμενο να δώσουν προτεραιότητα σε πελάτες που είναι σε θέση να μετατοπίσουν τη ζήτηση. «Αν μπορείτε να είστε ευέλικτοι, θα μπορέσετε να μπείτε στην κορυφή της ουράς για τις συνδέσεις με το δίκτυο», προβλέπει ο Varun Sivaram, ιδρυτής της Emerald ΑΙ. Χάρη στην επερχόμενη ενεργειακή στενότητα, η διαχείριση της ζήτησης φαίνεται επιτέλους ότι θα εκτοξευθεί.
© 2025 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
