THEPOWERGAME
Αναστάσιος Τσιπλάκος
Διευθυντής του South East Mediterranean Energy & Defense (semedenergydefense.com)
Την ώρα που ο ρωσικός στρατός έχει συγκεντρωθεί στα σύνορα της Ουκρανίας και η ένταση αυξάνεται, ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν υποστηρίζει ανοικτά τον Ουκρανό ομόλογό του Ζελένσκι, προξενώντας τη ρωσική αντίδραση.
Η Τουρκία επιδιώκει να βοηθήσει την Ουκρανία λόγω του ζωτικού ρόλου που διαδραματίζει για την ασφάλεια της Τουρκίας στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.
Η Ουκρανία αποτελεί μια ζώνη ασφαλείας έναντι της Ρωσίας, η οποία επιτρέπει στην Τουρκία να εξασφαλίζει την περιφερειακή της επικράτηση κατά μήκος της λεκάνης της Μαύρης Θάλασσας για την ενίσχυση της επιρροής της. Από το 2014 η προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, συντέλεσε στη στενότερη προσέγγιση Ουκρανίας και Τουρκίας.
Ως εκ τούτου, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η Τουρκία καταγγέλλει τη ρωσική προσάρτηση, γεγονός που αν μη τι άλλο είναι εντυπωσιακό, λαμβάνοντας κανείς υπόψη την παράνομη κατοχή του 37% της Κύπρου από τους Τούρκους.
Έτσι, η Τουρκία επιλέγει να υπερασπιστεί τα ζωτικά της συμφέροντα και να υποστηρίξει την Ουκρανία.
Το 2019, η Άγκυρα πούλησε UAVs στην Ουκρανία ενισχύοντας την αμυντική ικανότητά της έναντι των Ρώσων αυτονομιστών στο ανατολικό τμήμα της. Οι δύο χώρες συμφώνησαν σε περαιτέρω συνεργασία που προβλέπει η Τουρκία να παραδώσει drones μαζί με πυρομαχικά και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας για την παραγωγή drones και τη ναυπήγηση κορβετών.
Επιπλέον, η πρόσφατη επίσκεψη του Ουκρανού Προέδρου στην Τουρκία κατέληξε στη διακήρυξη συνεργασίας σε τομείς όπως η οικονομία, το εμπόριο, η εκπαίδευση και η επιστήμη, καθώς επίσης και στην επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων για συμφωνία ελεύθερου εμπορίου και την υποστήριξη της Τουρκίας για την εισδοχή της Ουκραίας στο ΝΑΤΟ.
Η Ρωσική αντίδραση
Σε ό,τι αφορά τη Ρωσία, οι σχέσεις με την Τουρκία χαρακτηρίζονται γενικά ως μια ′δύσκολη συνεργασία.
Ακόμα και αν βρίσκονται σε αντίθετες πλευρές στον πόλεμο της Συρίας, στον πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ ή στον εμφύλιο της Λιβύης, η μεταξύ τους στρατηγική συνεργασία καταφέρνει να επιβιώνει.
Ο κύριος λόγος είναι πως μέσω της Τουρκίας, η Ρωσία έχει ως στόχο την υπονόμευση και εξασθένιση του ΝΑΤΟ χρησιμοποιώντας τη ως Δούρειο Ίππο.
Η ρωσική κυβέρνηση αντέδρασε έντονα στην πώληση drones στην Ουκρανία. Για λόγους τακτικής, δεν θέλει η Ουκρανία να αποκτήσει τα σχετικά φθηνά αλλά εξαιρετικά αποτελεσματικά τουρκικά drones εναντίον των δυνάμεων που υποστηρίζει στην ανατολική Ουκρανία.
Ο Ρώσος Πρόεδρος αντιλαμβάνεται επίσης, ότι η τουρκική υποστήριξη στην Ουκρανία δημιουργεί μια ευκαιρία για τον Ερντογάν να αναβιώσει τη μάλλον προβληματική του σχέση με το NATO.
Για αυτό εξασκεί οικονομικές πιέσεις -μείωση του τουρισμού, επιβράδυνση ή μπλοκάρισμα εισαγωγών από την Τουρκία κλπ.- για να υπενθυμίσει στον Ερντογάν ποιος έχει τον τελευταίο λόγο στη Μαύρη Θάλασσα.
Είναι η Ουκρανική κρίση ευκαιρία επαναπροσέγγισης με τις ΗΠΑ;
Όσο κι εάν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάϊντεν αντιτίθεται στις πολιτικές Ερντογάν για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία του Τύπου και την εξαγορά των Ρώσικών S-400, το επιτελείο εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ αποτελείται από ρεαλιστές που αναγνωρίζουν τη γεωστρατηγική σημασία της Τουρκίας, με αποτέλεσμα να προτιμούν την παραμονή της στο ΝΑΤΟ, παρά έξω υπονομεύοντάς το.
Από την άλλη πλευρά, ο Ερντογάν δεν μπορεί να αντιπαρατεθεί με τη Ρωσία στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Μόνο με την υποστήριξη του ΝΑΤΟ θα μπορούσε. Έχοντας, όμως, συγκρουστεί με τα περισσότερα μέλη του ΝΑΤΟ, φθάνοντας σχεδόν στη σύγκρουση με την Ελλάδα και τη Γαλλία στα νερά της Ανατολικής Μεσογείου, της Κύπρου και του Αιγαίου, και απειλώντας την Ευρώπη με μαζικές εισροές προσφύγων, θα χρειαστούν αρκετές διορθωτικές κινήσεις από τον Ερντογάν.
Παρόλο που σπάνια έχει δημόσια παραδεχτεί αδυναμία, υπήρξαν φορές στο παρελθόν που επέδειξε ευελιξία κάνοντας στρατηγική υποχώρηση.
Στην περίπτωση, λοιπόν, που επιδιώξει μια επαναπροσέγγιση με τη Δύση, με αφορμή την Ουκρανία, είναι πιθανό να βρει δεκτικό τον Πρόεδρο των ΗΠΑ και τον Υπουργό Εξωτερικών του που διακρίνεται για τη ρεαλιστική και πραγματιστική αντιμετώπιση των καταστάσεων.
Ένα τέτοιο ενδεχόμενο, είναι σίγουρο ότι θα έχει ως αποτέλεσμα να ξαναμοιραστεί η τράπουλα του γεωπολιτικού status quo της ευρύτερης περιοχής και είναι δεδομένο πως θα δημιουργήσει σοβαρά ερωτήματα και προβληματισμούς στην Ελλάδα, γύρω από τον υπό διαμόρφωση γεωπολιτικό ρόλο της στον άξονα Νοτιοανατολικής Ευρώπης – Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
