Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναθεώρησε προς τα πάνω τις προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2025, καθώς οι δασμολογικές αναταράξεις και οι χρηματοοικονομικές συνθήκες αποδείχθηκαν πιο ευνοϊκές από το αναμενόμενο, αλλά προειδοποίησε ότι η αναζωπύρωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, που απειλεί ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, θα μπορούσε θα μπορούσε να επιβραδύνει σημαντικά την παραγωγή.
Το ΔΝΤ ανέφερε στην έκθεσή του «World Economic Outlook» (Παγκόσμια Οικονομική Προοπτική), ότι οι πρόσφατες εμπορικές συμφωνίες μεταξύ των ΗΠΑ και ορισμένων μεγάλων οικονομιών απέφυγαν το χειρότερο από τους δασμούς που απείλησε να επιβάλει ο Τραμπ, με ελάχιστα αντίποινα, γεγονός που οδήγησε στη δεύτερη αναθεώρηση της πρόβλεψης για ανάπτυξη από τον Απρίλιο.
Το ΔΝΤ προβλέπει πλέον παγκόσμια αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 3,2% για το 2025, από 3% που προέβλεπε τον Ιούλιο και 2,8% τον Απρίλιο, μετά την επιβολή ευρέων «αμοιβαίων» δασμών από τον Τραμπ και την επακόλουθη κλιμάκωση των αντιποίνων με την Κίνα. Προβλέπει παγκόσμια ανάπτυξη 3,1% το 2026, αμετάβλητη από την πρόβλεψη του Ιουλίου.
Εκτός από τους χαμηλότερους από το αναμενόμενο δασμολογικούς συντελεστές, η παγκόσμια παραγωγή έχει υποστηριχθεί από έναν ευέλικτο ιδιωτικό τομέα που προώθησε τις εισαγωγές και ανακατεύθυνε γρήγορα τις αλυσίδες εφοδιασμού, ένα ασθενέστερο δολάριο, δημοσιονομικά κίνητρα στην Ευρώπη και την Κίνα και μια έκρηξη επενδύσεων στην τεχνητή νοημοσύνη, δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Πιερ-Ολιβιέ Γκουρινσά.
«Συνοψίζοντας: δεν είναι τόσο άσχημα όσο φοβόμασταν, αλλά χειρότερα από ό,τι προβλέπαμε πριν από ένα χρόνο και χειρότερα από ό,τι χρειαζόμαστε», δήλωσε πριν από την έναρξη των ετήσιων συναντήσεων του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας αυτή την εβδομάδα.
Ωστόσο, ο Τραμπ έσπασε τη σχετική ηρεμία την Παρασκευή, απειλώντας με δασμούς 100% στα κινεζικά προϊόντα – επιπλέον των μέσων συντελεστών 55% – ως αντίποινα για τους δραματικά διευρυμένους ελέγχους των εξαγωγών σπάνιων γαιών από το Πεκίνο. Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπένσεντ δήλωσε τη Δευτέρα ότι βρίσκονται σε εξέλιξη συνομιλίες για την αποφυγή μιας σημαντικής κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
«Προφανώς, αν αυτό συμβεί, θα αποτελέσει πολύ σημαντικό κίνδυνο για την παγκόσμια οικονομία», δήλωσε ο Γκουρινσά σε συνέντευξή του στο Reuters, προσθέτοντας ότι η κλιμάκωση θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τις προβλέψεις για την ανάπτυξη και να αυξήσει την αβεβαιότητα που παγώνει τις επενδύσεις και τις δαπάνες.
Σε ένα σενάριο κινδύνου πτώσης στην έκθεση που μοντελοποιεί τον αντίκτυπο των δασμών που είναι 30 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότεροι από τα τρέχοντα επίπεδα για τα προϊόντα από την Κίνα και 10 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότεροι για την Ιαπωνία, την ευρωζώνη και τις αναδυόμενες αγορές της Ασίας, το ΔΝΤ διαπιστώνει ότι αυτό θα μείωνε την παγκόσμια ανάπτυξη το 2026 κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες, με τον αρνητικό αντίκτυπο να αυξάνεται σε περισσότερο από 0,6 ποσοστιαίες μονάδες έως το 2028.
Προσθέτοντας άλλες πιθανές αρνητικές επιπτώσεις, όπως υψηλότερες προσδοκίες για τον πληθωρισμό και τα επιτόκια και χαμηλότερη ζήτηση για περιουσιακά στοιχεία των ΗΠΑ, το ΔΝΤ ανέφερε ότι η μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ στο πλαίσιο αυτού του σεναρίου θα μπορούσε να φθάσει τα 1,2 ποσοστιαίες μονάδες το 2026 και τα 1,8 ποσοστιαίες μονάδες έως το 2027.
Ανάπτυξη 2% στις ΗΠΑ το 2025, 1,2% στην Ευρωζώνη
Ωστόσο, σύμφωνα με τις βασικές προβλέψεις του ΔΝΤ, οι προοπτικές για τις ΗΠΑ παραμένουν ανθεκτικές, με την ανάπτυξη το 2025 να ανέρχεται σε 2%, μια μικρή αναβάθμιση από την πρόβλεψη του 1,9% τον Ιούλιο. Το ΔΝΤ προβλέπει ότι η ανάπτυξη του ΑΕΠ των ΗΠΑ το 2026 θα ανέλθει σε 2,1%, επίσης μια μικρή βελτίωση σε σχέση με τον Ιούλιο, αλλά πολύ κάτω από το ρυθμό ανάπτυξης των ΗΠΑ το 2024, που ήταν 2,8%.
Το Ταμείο ανέφερε ως παράγοντες που στηρίζουν την ανάπτυξη των ΗΠΑ τους χαμηλότερους από τους αναμενόμενους δασμολογικούς συντελεστές, τη δημοσιονομική ώθηση από το φορολογικό νομοσχέδιο των Ρεπουμπλικάνων, τις ευνοϊκότερες χρηματοοικονομικές συνθήκες και την έκρηξη των επενδύσεων στην τεχνητή νοημοσύνη.
Η ανάπτυξη της ευρωζώνης βελτιώθηκε επίσης ελαφρώς στις προβλέψεις του ΔΝΤ, από 1% τον Ιούλιο σε 1,2%, λόγω της δημοσιονομικής επέκτασης στη Γερμανία και της συνεχιζόμενης ισχυρής δυναμικής στην Ισπανία.
Η Ιαπωνία, η οποία επωφελήθηκε από την πρόωρη πραγματοποίηση συναλλαγών το πρώτο εξάμηνο για να αποφύγει τους αμερικανικούς δασμούς, είδε το ρυθμό ανάπτυξής της να αυξάνεται σημαντικά στο 1,1% από 0,7% τον Ιούλιο, επίσης λόγω της ισχυρότερης αύξησης των μισθών και της εγχώριας κατανάλωσης. Αυτό θα αντιστραφεί κάπως το επόμενο έτος, με την ανάπτυξη να επιστρέφει στο 0,6% για το 2026, αλλά αντιπροσωπεύει αύξηση 0,1 ποσοστιαίων μονάδων από τον Ιούλιο.
Το ΔΝΤ αναθεώρησε προς τα πάνω τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική το 2025, από 2,2% τον Ιούλιο σε 2,4%, κυρίως λόγω της αναθεώρησης προς τα πάνω κατά 0,8 ποσοστιαίες μονάδες για το Μεξικό, τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής, στο 1,0% για το 2025.
Αμετάβλητες οι προβλέψεις για την Κίνα, ανησυχητικές οι προοπτικές
Το ΔΝΤ διατήρησε αμετάβλητες τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη της Κίνας στο 4,8% για το 2025, λόγω της αύξησης των εξαγωγών, η οποία, όπως ανέφερε, είναι πιθανό να μην είναι βιώσιμη, και στο 4,2% για το 2026.
«Οι προοπτικές παραμένουν ανησυχητικές στην Κίνα, όπου ο τομέας των ακινήτων εξακολουθεί να βρίσκεται σε ασταθή βάση τέσσερα χρόνια μετά το σκάσιμο της φούσκας των ακινήτων», ανέφερε ο Γκουρινσά σε ένα blog που συνοδεύει την έκθεση. «Οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι αυξημένοι και συνεχίζουν να αυξάνονται, καθώς οι επενδύσεις σε ακίνητα συνεχίζουν να συρρικνώνονται, η συνολική ζήτηση πιστώσεων παραμένει αδύναμη και η οικονομία βρίσκεται στο χείλος μιας παγίδας χρέους-αποπληθωρισμού».
«Οι προοπτικές παραμένουν ανησυχητικές στην Κίνα, όπου ο τομέας των ακινήτων εξακολουθεί να βρίσκεται σε ασταθή βάση τέσσερα χρόνια μετά το σκάσιμο της φούσκας των ακινήτων», ανέφερε ο Γκουρινσά σε ένα blog που συνοδεύει την έκθεση. «Οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι αυξημένοι και συνεχίζουν να αυξάνονται, καθώς οι επενδύσεις σε ακίνητα συνεχίζουν να συρρικνώνονται, η συνολική ζήτηση πιστώσεων παραμένει αδύναμη και η οικονομία βρίσκεται στο χείλος μιας παγίδας χρέους-αποπληθωρισμού».
Το ΔΝΤ διατήρησε την πρόβλεψή του για τον παγκόσμιο πληθωρισμό σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητη στο 4,2% για το 2025 και στο 3,7% για το 2026, αλλά ανέφερε ότι υπάρχουν αποκλίσεις μεταξύ των χωρών, με τις προβλέψεις για τον πληθωρισμό να αυξάνονται στις ΗΠΑ, καθώς οι εταιρείες που είχαν αναβάλει την αύξηση των τιμών αρχίζουν να μετακυλίουν το κόστος των δασμών στους καταναλωτές.
Ωστόσο, το ΔΝΤ ανέφερε ότι αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις για τον πληθωρισμό σε ορισμένες ασιατικές χώρες εξαγωγείς, συμπεριλαμβανομένων της Κίνας, της Ινδίας και της Ταϊλάνδης, αντανακλώντας κυρίως τις χαμηλότερες αναπτυξιακές επιδόσεις.
