Αμελητέα είναι, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, η αύξηση των Χρεώσεων Χρήσης Συστήματος (ΧΧΣ) στους λογαριασμούς ρεύματος από την επέκταση του ηλεκτρικού δικτύου, η οποία είναι απαραίτητη για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας.
Η αύξηση αυτή εξάλλου, δεν συμβαίνει επειδή ο ΑΔΜΗΕ αυξάνει τα τέλη, αλλά επειδή πραγματοποιούνται επενδύσεις απολύτως απαραίτητες για την ανάπτυξη του συστήματος. Μάλιστα η συζήτηση περί αύξησης των Χρεώσεων Χρήσης Συστήματος έχει ανοίξει τη στιγμή που η Πολιτεία και η αγορά ζητούν από τον ΑΔΜΗΕ να αναπτύξει το δίκτυο του προκειμένου να ενσωματωθούν σε αυτό περισσότερα έργα ΑΠΕ.
Στο πλαίσιο αυτό ο ΑΔΜΗΕ διευκρινίζει τα εξής: οι καταναλωτές υψηλής τάσης με ετήσια κατανάλωση μεγαλύτερη από 13GWh είναι εκείνοι που έχουν ωφεληθεί από τη μεταβολή της μεθοδολογίας, βάσει της οποίας επιμερίζονται οι Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος. Ειδικότερα, οι μεγάλοι καταναλωτές λαμβάνουν ήδη εκπτώσεις από 33% έως και 54% επί των ΧΧΣ. Αυτό σημαίνει ότι επιβαρύνονται με ένα πολύ μικρό μέρος από την αύξηση των χρεώσεων αυτών. Αντίστοιχα για τους καταναλωτές Μέσης Τάσης η ΧΧΣ για το 2023 ανήλθε περίπου σε 6 €/MWh. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί μόλις στο 4,5% της μέσης τιμής χονδρικής αγοράς ηλεκτρισμού η οποία πέρυσι διαμορφώθηκε στα 133 €/MWh. To ανωτέρω ποσοστό είναι πολύ μικρότερο στο σύνολο του τιμολογίου, αν ληφθούν υπόψη και χρεώσεις Χρήσης Δικτύου, ΥΚΩ και ΕΤΜΕΑΡ. Η μικρή αύξηση που προκύπτει στις Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος οφείλεται στον απαιτούμενο πολλαπλασιασμό των δικτύων τα οποία θα επιτρέψουν μεγαλύτερη διείσδυση ΑΠΕ, στηρίζοντας την ενεργειακή μετάβαση της χώρας.
Παλαιότερα οι λίγοι και συγκεκριμένης τοποθεσίας συμβατικοί σταθμοί που λειτουργούσαν πριν από την μαζική διείσδυση των ΑΠΕ, απαιτούσαν περιορισμένα δίκτυα συγκεκριμένων οδεύσεων, όμως το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από αυτά ήταν πολύ μεγάλο (και μεγαλώνει ολοένα με τις επιβαρύνσεις από τα δικαιώματα εκπομπών ρύπων και τις έντονες διακυμάνσεις των τιμών των ορυκτών καυσίμων), σε σχέση με το κόστος για τα δίκτυα που ήταν σχετικά περιορισμένο. Η ενεργειακή μετάβαση, με την ανάπτυξη ΑΠΕ σε ολόκληρη της έκταση της χώρας, αυξάνει προφανώς το κόστος δικτύων που είναι αναγκαία για τη σύνδεση των διεσπαρμένων σταθμών ΑΠΕ, αλλά μειώνει σημαντικά το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αφού ήδη αιολικά και φωτοβολταϊκά, αλλά και άλλες πηγές ΑΠΕ πλέον, είναι εξαιρετικά πιο ανταγωνιστικές από τη συμβατική παραγωγή. Η διαμόρφωση του ανταγωνιστικού σκέλους των λογαριασμών δεν συνδέεται καθόλου με τις Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος.
Τέλος η κοινωνικοποίηση του κόστους σύνδεσης των εν λόγω έργων ΑΠΕ ακόμη και εάν δεν γινόταν άμεσα μέσω των προβλέψεων του άρθρου 98 του ν. 4951/2022, θα γινόταν εμμέσως με μετακύλιση του κόστους αυτού στις προσφορές των μονάδων αυτών για την συμμετοχή τους στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας ή στις προσφορές κατά την συμμετοχή τους στους σχετικούς διαγωνισμούς.
