THEPOWERGAME
Η απόφαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ να προχωρήσει σε πιο επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων και η κυριαρχία των «γερακιών» στο διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, διαμορφώνουν ένα νέο περιβάλλον. Σύμφωνα με τις νεότερες προβλέψεις των αναλυτών, η Fed θα φτάσει στο βασικό της επιτόκιο έως το 3,25%-3,50% και η ΕΚΤ ενδέχεται να ξεπεράσει το 2% κάποια στιγμή μέσα στο 2023.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που σχετίζεται με τις επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες και το τέλος των προγραμμάτων αγοράς ομολόγων, της γνωστής ποσοτικής χαλάρωσης μέσω της οποίας διοχετεύθηκε άπλετη ρευστότητα στις αγορές την περασμένη δεκαετία, είναι η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας. Μία νέα ύφεση θα διέκοπτε βίαια την προσπάθεια ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας μετά το σοκ της πανδημίας και εύλογα εκφράζονται ανησυχίες για το πόσο πρέπει να ρισκάρουν με τις αυξήσεις επιτοκίων οι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου, Fed και ΕΚΤ.
Ασυγκράτητος πληθωρισμός
Ο πληθωρισμός είναι ασυγκράτητος, φτάνοντας στο 8,6% στις ΗΠΑ τον Μάιο, που είναι νέο υψηλό 40 ετών, μετά το 8,3% του Απριλίου και το 8,5% του Μαρτίου. Στην Ευρωζώνη, ο δείκτης τιμών καταναλωτή έσπασε το φράγμα του 8% τον Μάιο, μετά το 7,4% του Απριλίου. Τα στοιχεία δείχνουν πως ένας από τους βασικότερους φόβους κινδυνεύει να επιβεβαιωθεί: να κορυφωθεί ο πληθωρισμός και να παραμείνει στο υψηλότερο σημείο για μεγάλο χρονικό διάστημα, υποχρεώνοντας την οικονομία σε χαμηλές πτήσεις.
Το φαινόμενο του στασιμοπληθωρισμού (μιας περιόδου υψηλού πληθωρισμού και χαμηλής ανάπτυξης) είναι ενδεχομένως ακόμη πιο επικίνδυνο και από μία ύφεση, υπό την προϋπόθεση ότι η ύφεση θα είναι σύντομη και ρηχή. Αυτός είναι ο λόγος που οι κεντρικές τράπεζες επιλέγουν να επικεντρωθούν στην καταπολέμηση του πληθωρισμού, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα την ανάπτυξη. Όσο όμως οι κεντρικές τράπεζες προχωρούν σε αυξήσεις επιτοκίων κατά 0,50% ή 0,75%, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα ύφεσης.
Η πιθανότητα της ύφεσης
Σε καμία, ωστόσο, περίπτωση η ύφεση δεν είναι αναπόφευκτη. Γιατί στα χρόνια της άπλετης ρευστότητας η απασχόληση ενισχύθηκε σημαντικά και τα νοικοκυριά στις ανεπτυγμένες οικονομίες αύξησαν τις αποταμιεύσεις τους, έχοντας σήμερα ένα ισχυρό μαξιλάρι για να αντιμετωπίσουν μια νέα κρίση. Αντίρροπη δύναμη είναι ο πληθωρισμός που συρρικνώνει τα εισοδήματα και την αγοραστική δύναμη, οδηγώντας σε μείωση της κατανάλωσης.
Ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος στις ΗΠΑ υποχώρησε τον Ιούνιο στο 50,2, από 58,4 τον Μάιο. Μία σύγκριση με τον Ιούνιο του 2021, όταν βρισκόταν στο 85,5 αρκεί για να γίνει αντιληπτή η επίδραση του πληθωρισμού στη συμπεριφορά των καταναλωτών. Όσοι περισσότεροι καταναλωτές πιστεύουν ότι τα πραγματικά τους εισοδήματα θα συνεχίσουν το επόμενο διάστημα να μειώνονται λόγω της ακρίβειας σε ενέργεια, καύσιμα και τρόφιμα, τόσο λιγότερο θα καταναλώνουν κι έτσι η οικονομία θα πλησιάζει σε ύφεση.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs, Γιαν Χάτζιους, τοποθετεί τις πιθανότητες ύφεσης μέσα στην επόμενη διετία στο 35%, χαρακτηρίζοντας υπερβολικούς τους φόβους για ύφεση μέσα στο 2022. Ο πρώην αντιπρόεδρος της Fed, Άλαν Μπλάιντερ, κάνει λόγο για πιθανότητα ήπιας ύφεσης 50%-60% μέσα στο 2023. Η διευθύνουσα σύμβουλος της Citigroup, Τζέιν Φρέιζερ, δήλωσε πρόσφατα ότι η αμερικανική οικονομία δύσκολα θα αποφύγει την ύφεση και η ευρωπαϊκή οικονομία είναι πιθανότερο να υποστεί μεγαλύτερες απώλειες, αλλά το σενάριο μιας βαθιάς ύφεσης δεν είναι το βασικό για την τράπεζα.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
