Fitch: Επιβεβαίωσε την επενδυτική βαθμίδα για την Ελλάδα

Η Fitch επιβεβαίωσε την επενδυτική βαθμίδα (ΒΒΒ-), διατηρώντας σταθερό το outlook στο ελληνικό αξιόχρεο. Η συγκεκριμένη εξέλιξη ήταν το βασικό σενάριο εδώ και αρκετό καιρό, καθώς η Ελλάδα συνεχίζει την αναπτυξιακή της δυναμική και προωθεί νέες μεταρρυθμίσεις, στοχεύοντας παράλληλα σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απορρόφηση κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και άλλα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία.

Η Fitch αναμένει ανάπτυξη 2,3% το 2024 και 2,4% το 2025 (από 2% το 2023), πολύ πάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης (1,1%), επιτρέποντας στην Ελλάδα να επιτύχει κάποια εισοδηματική σύγκλιση. «Η οικονομική ανάπτυξη θα οδηγηθεί από την αύξηση των πραγματικών μισθών, τη συνεχή αύξηση της απασχόλησης και τις σταθερές επενδύσεις. Αναμένουμε ότι οι επενδύσεις που σχετίζονται με το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) θα επιταχυνθούν, με την απορρόφηση των επιχορηγήσεων να κορυφώνεται στο 3% του ΑΕΠ το 2026 από 1% το 2023, με θετικές δευτερογενείς επιπτώσεις στις ιδιωτικές επενδύσεις και την κατανάλωση» εξηγεί ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης. Ειδικά για το Ταμείο Ανάκαμψης η Fitch θεωρεί πιθανό ότι θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να απορροφηθεί. Προς αυτήν την κατεύθυνση δεν αποκλείει παράταση πέραν του 2024, εξέλιξη που μειώνει τον κίνδυνο απότομης επιβράδυνσης της ανάπτυξης το 2027.

Ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης αναφέρει ακόμη ότι «οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της Ελλάδας εξακολουθούν να επιβαρύνονται από τις χαμηλές αποταμιεύσεις/επενδύσεις στην οικονομία και τα δυσμενή δημογραφικά στοιχεία, αν και η ισχυρή δέσμευση για μεταρρυθμίσεις θα μπορούσε να συμβάλει στην επίτευξη υψηλότερης και πιο ανθεκτικής ανάπτυξης». Επίσης, τονίζει ότι οι σταθερές εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων και οι ροές κεφαλαίων θα ενισχύσουν την εξωτερική θέση της χώρας. «Στο 120,6% του ΑΕΠ το 2023, το καθαρό εξωτερικό χρέος είναι πολύ πάνω από τη διάμεση τιμή “ΒΒΒ” (3%), αν και βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο δεκαετίας και θα συνεχίσει να μειώνεται σταδιακά μεσοπρόθεσμα» σημειώνει.

Στην έκθεση της Fitch υπάρχει πρόβλεψη για πρωτογενή πλεονάσματα 2,3% το 2024 και το 2024 (από 1,9% το 2023). Παράλληλα, ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης προβλέπει συνεχή μείωση του συνολικού ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης στο 0,8% του ΑΕΠ το 2025. «Οι πρόσφατες επιδόσεις έχουν ενισχυθεί από την ισχυρότερη του αναμενόμενου εισροή εσόδων και τη συγκράτηση των δαπανών» προσθέτει.

Για το χρέος και τη μείωσή του η Fitch αναμένει ο λόγος προς το ΑΕΠ να διαμορφωθεί στο 147,3% το 2025 (από 161,9% το 2023) και κάτω από 140% το 2028. «Αυτό θα αποτελούσε σημαντική προσαρμογή (ο δείκτης κορυφώθηκε στο 207% το 2020), αλλά θα εξακολουθούσε να αφήνει το χρέος πολύ πάνω από τον μέσο όρο του “ΒΒΒ” (55%) και της Ευρωζώνης (89,9%)» σημειώνεται στην έκθεση. Παράλληλα, ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης δίνει έμφαση στα μεγάλα ταμειακά αποθέματα (35 δισ. ευρώ το 1ο τρίμηνο), τα οποία «χρησιμεύουν ως “μαξιλάρι” και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την περαιτέρω μείωση των επιπέδων χρέους».

Για την αγορά εργασίας και τους μισθούς η Fitch τονίζει ότι «η ανάκαμψη της Ελλάδας συνοδεύεται από σταθερή βελτίωση στην αγορά εργασίας, με την ανεργία να βρίσκεται σήμερα σε χαμηλό 15ετίας (10,2% τον Μάρτιο) και από μια αυξανόμενη ενίσχυση της απασχόλησης». Και προσθέτει: «Βλέπουμε περαιτέρω σταδιακή μείωση της ανεργίας τα επόμενα δύο χρόνια, αλλά οι κίνδυνοι έλλειψης εργατικού δυναμικού αυξάνονται, ιδίως σε τομείς όπως ο τουρισμός και οι κατασκευές». Σύμφωνα με τη Fitch, οι ελληνικές αρχές εστιάζουν σε μια σειρά μεταρρυθμίσεων για την αύξηση του εργατικού δυναμικού, αλλά οι πιέσεις στους μισθούς είναι πιθανό να αυξηθούν. Επί του παρόντος, η δυναμική των μισθών είναι σχετικά συγκρατημένη (4%), αλλά υπάρχει κίνδυνος να έχει πιο επίμονη επίδραση στον πληθωρισμό και ενδεχομένως να επηρεάσει την ανταγωνιστικότητα μεσοπρόθεσμα.

Για τον τραπεζικό τομέα ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης αναφέρει ότι οι ελληνικές τράπεζες διατήρησαν υψηλή ρευστότητα και ισχυρή κερδοφορία, υποστηριζόμενες από τα υψηλότερα επιτόκια, την ολοκλήρωση των αναδιαρθρώσεων και την εξυγίανση των ισολογισμών. Ο δείκτης συνολικών ιδίων κεφαλαίων αυξήθηκε σε 18,8% στο τέλος του 2023, ελάχιστα κάτω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης που είναι 19,7%. Επίσης, ο ενοποιημένος δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε περαιτέρω σε 6,2% στο τέλος του 2023 (από 8,7% στο τέλος του 2022). «Αναμένουμε ότι ο δείκτης αυτός θα μειωθεί περαιτέρω το 2024-2025 λόγω ενός συνδυασμού οργανικών δράσεων και μικρών πωλήσεων χαρτοφυλακίου» τονίζεται στην έκθεση.

Επίσης, η Fitch βλέπει μια ισχυρή δέσμευση της κυβέρνησης στην Ελλάδα για «δημοσιονομική σύνεση», με τα μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά σχέδια να εδράζονται σε συντηρητικές παραδοχές εσόδων, τη στιγμή που οι αρχές προχωρούν σε «φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις για την αύξηση των εσόδων» (συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της φοροδιαφυγής μεταξύ των αυτοαπασχολούμενων και της προώθησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών). Ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης εκτιμά ότι η επιτυχής αύξηση των εσόδων θα μπορούσε να δημιουργήσει κάποιο δημοσιονομικό χώρο, παρόλο που το νέο ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο θέτει κάποια όρια στις πρόσθετες δαπάνες.

Το καλό και το κακό σενάριο της Fitch για την Ελλάδα

Σύμφωνα με τη Fitch, οι παράγοντες που θα μπορούσαν, μεμονωμένα ή συλλογικά, να οδηγήσουν σε αρνητική δράση/υποβάθμιση της αξιολόγησης του ελληνικού αξιόχρεου από την παρούσα βαθμίδα «BBB-» με σταθερό outlook είναι:

Δημόσια οικονομικά: Ανανεωμένη ανοδική τάση του χρέους της γενικής κυβέρνησης/ΑΕΠ, για παράδειγμα, λόγω διαρθρωτικής δημοσιονομικής χαλάρωσης, παρατεταμένης αδύναμης ανάπτυξης ή υλοποίησης σημαντικών ενδεχόμενων υποχρεώσεων.
Μακροοικονομικά: Σοβαρό δυσμενές σοκ που θα επηρέαζε το μεσοπρόθεσμο αναπτυξιακό δυναμικό της Ελλάδας και θα επιδείνωνε την εξωτερική ανταγωνιστικότητα.

Στον αντίποδα, οι παράγοντες που θα μπορούσαν, μεμονωμένα ή συλλογικά, να οδηγήσουν σε θετική δράση/αναβάθμιση της αξιολόγησης είναι:

Δημόσια οικονομικά: Επίμονη και σημαντική μείωση του χρέους/ΑΕΠ της γενικής κυβέρνησης, η οποία οφείλεται, για παράδειγμα, στη δημοσιονομική εξυγίανση μεσοπρόθεσμα.
Μακροοικονομικά: Βελτίωση του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού δυναμικού και των επιδόσεων, για παράδειγμα, λόγω υψηλότερων επενδύσεων ή/και εφαρμογής διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Υπενθυμίζεται ότι τον Δεκέμβριο του 2023 ο οίκος αξιολόγησης Fitch είχε δώσει την επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα, επιβραβεύοντας με αυτόν τον τρόπο τη σημαντική αναπτυξιακή πρόοδο της χώρας. Η νέα απόφαση της Fitch έρχεται σχεδόν 1,5 μήνα μετά την κίνηση της Standard & Poor’s να αλλάξει σε θετικό το outlook της Ελλάδας, διατηρώντας παράλληλα το αξιόχρεο της χώρας στη βαθμίδα «ΒΒΒ-».

Διαβάστε επίσης:

Κλιματική κρίση: Νέο κύμα αυξήσεων στις τιμές των εμπορευμάτων

Μόνος στο σπίτι 2: Όταν ο Τραμπ έδωσε οδηγίες στον Κέβιν ΜακΚάλιστερ

Alcazar Energy: Στοχεύει σε 1GW ΑΠΕ στα Δυτικά Βαλκάνια