Του Αντώνη Παπαργύρη, Διευθυντή Ερευνών της GPO
Μετά από μια δύσκολη περίοδο όπου στο μεγαλύτερο ποσοστό των συμπολιτών μας κυριαρχούσε η αβεβαιότητα και η απαισιοδοξία για την επόμενη μέρα, το τρίτο κύμα του Οικονομικού Bαρόμετρου του powergame.gr καταγράφει μια αισθητή βελτίωση των προσδοκιών σε όλους τους εξεταζόμενους δείκτες και αποτυπώνει τις διαμορφούμενες τάσεις της κοινής γνώμης για την μετά πανδημική εποχή.
Σε ποσοστό 48% οι πολίτες συνεχίζουν να επηρεάζονται οικονομικά από τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης με το 44% του συνόλου να έχει υποστεί μείωση των εισοδημάτων του έναντι 50,7% που βλέπει τα εισοδήματα του να παραμένουν σταθερά και μόλις 4,9% να αυξάνονται. Η πανδημία έχει αφήσει βαρύ το αποτύπωμα της στα ελληνικά νοικοκυριά που πασχίζουν να ανακάμψουν και να επανέλθουν σε φυσιολογικούς ρυθμούς.
Ωστόσο το 17,4% των συμμετεχόντων στην έρευνα πιστεύει ότι η προσωπική οικονομική του κατάσταση θα βελτιωθεί εντός του έτους, έναντι 11,4% που εξέφραζε αντίστοιχη πρόβλεψη τον Μάρτιο. Μειωμένο κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με δύο μήνες πριν καταγράφεται και το ποσοστό όσων πιστεύουν ότι η οικονομική τους κατάσταση θα επιδεινωθεί (από 38,5% τον Μάρτιο σε 28,6% σήμερα).
Η πιο σημαντική μεταβολή και ενδεικτική της αλλαγής του κλίματος αποτυπώνεται στον δείκτη που αφορά στην πορεία του γενικού οικονομικού κλίματος στη χώρα όπου από το 18,8% του Μαρτίου που προέβλεπε ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, πήγαμε στο 23,2% τον Απρίλιο, ενώ σήμερα το αντίστοιχο ποσοστό βρίσκεται στο 35%
Ο συγκεκριμένος δείκτης δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ούτε να μεταφράζεται με αυστηρούς οικονομικούς όρους, αποτυπώνει όμως με εύγλωττο τρόπο τις προσδοκίες και τις επιθυμίες των πολιτών που μετά από μια παρατεταμένη περίοδο οικονομικής δυστοκίας και αδιεξόδων εκφράζει την ανάγκη και ταυτόχρονα την πεποίθηση του για μια επανεκκίνηση σε όλα τα επίπεδα.
Επιχειρώντας να ερμηνεύσουμε αυτή την σημαντική τόνωση η απάντηση βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό στην εμβολιαστική διαδικασία. Το 73,3% κρίνει θετικά και μάλλον θετικά τον τρόπο και τον ρυθμό με τον οποίο αυτή διεξάγεται (σε αντίστοιχη ερώτηση της GPO για την εμβολιαστική διαδικασία τον Μάρτιο το ποσοστό των θετικών απαντήσεων βρισκόταν στο 46,4%), γεγονός που κάνει τους πολίτες να αισθάνονται περισσότερο ασφαλείς και πιο σίγουροι για τα επόμενα βήματα που οδηγούν σε μια μερική επιστροφή στην κανονικότητα μέσω του κυβερνητικού σχεδιασμού που μετά από μια περίοδο έντονης αμφισβήτησης ως προς την συγκρότηση και την αποτελεσματικότητα του φαίνεται να ανακτά την εμπιστοσύνη των πολιτών οι οποίοι σε ποσοστό 51,9% εγκρίνουν τους κυβερνητικούς χειρισμούς και ακόμα πιο συγκεκριμένα:
- Σε ποσοστό 90,8% συμφωνούν με το άνοιγμα της εστίασης
- 78,8% συμφωνεί με την επιστροφή των μαθητών στην δια ζώσης εκπαιδευτική διαδικασία και
- 73,2% τάσσεται υπέρ της επαναδραστηριοποίησης του τουριστικού τομέα
Την ίδια στιγμή ο φόβος για πιθανή επιβάρυνση του επιδημιολογικού φορτίου εξαιτίας των παραπάνω κινήσεων είναι διάχυτος αφού το 68,6% πιστεύει ότι είναι πιθανή μια έξαρση των κρουσμάτων μετά την άρση του lockdown, η ψυχολογική και οικονομική κόπωση όμως είναι τόσο μεγάλη που κάνει τους πολίτες να ξεπερνούν αυτό τον φόβο μπροστά στην προοπτική της εξόδου από την υγειονομική κρίση.
Επιπλέον οι πολίτες δεν τρέφουν αυταπάτες τοποθετώντας την ουσιαστική ανάκαμψη της οικονομίας σε χρονικό ορίζοντα πέραν του ενός έτους σε ποσοστό 55,8% ενώ συνεχίζουν να ασκούν κριτική στην κυβέρνηση για τον βαθμό στήριξης που έχει προσφέρει όλο αυτό το διάστημα στις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους με το 50,3% του συνόλου να θεωρεί ότι δεν έχουν στηριχθεί όσο θα έπρεπε.
Στην κυβέρνηση ποντάρουν πολλά για την τόνωση της επιχειρηματικότητας στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης το οποίο αναμένεται να μοιράσει εντός του καλοκαιριού 4 δισ. ευρώ. Η κοινή γνώμη ωστόσο θεωρεί σε ποσοστό 60,4% ότι αυτοί που στην ουσία θα ωφεληθούν θα είναι οι μεγάλες επιχειρήσεις έναντι των μικρομεσαίων που αποτελούν και την πλειοψηφία της ελληνικής οικονομίας.
Το επόμενο εξάμηνο του έτους θα είναι κομβικό για την διαμόρφωση του σκηνικού στην οικονομία. Η σταδιακή επαναφορά σε κανονικούς ρυθμούς θα κρίνει το στοίχημα της βιωσιμότητας όταν πλέον θα έχει εκλείψει η κυβερνητική στήριξη και η ελληνική επιχειρηματικότητα θα πρέπει να κινηθεί αυτόνομα και να στηριχτεί στις δικές της δυνάμεις.
* Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στις 5-7 Μαίου 2021, σε σύνολο 1005 συνεντεύξεων, σε σύνολο πληθυσμού από 17 ετών και άνω.
** Αύριο το δεύτερο μέρος του Οικονομικού Βαρόμετρου της GPO με την πρόθεση ψήφου και την αξιολόγηση των υπουργών
