Χρέη στα ταμεία: Το σχέδιο του ΕΦΚΑ για την είσπραξη 5 δισ.

Στρατηγικό σχέδιο με διπλό διαχωρισμό χρεών και ταυτόχρονο έλεγχο του προφίλ των οφειλετών έτσι ώστε να γίνει εφικτή η εισπραξιμότητα του μεγαλύτερου χρέους φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων, έχει καταστρώσει ο ΕΦΚΑ μετά τη διαπίστωση της απροθυμίας για ρύθμιση των χρεών που με τα τωρινά δεδομένα μπορεί να φτάσουν και τα 50 δισ. ευρώ. Στόχος είναι η είσπραξη επιπλέον 5 δισ. ευρώ το 2024.

Τα χρέη έχουν ξεπεράσει τα 47,16 δισ. ευρώ και ο διαχωρισμός «παλαιών» και «νέων», σχετίζεται με τη δυνατότητα είσπραξης, καθώς το μεγαλύτερο μέρος αυτών, (31,2 δις ευρώ), δημιουργήθηκαν την περίοδο έως το 2009, δηλαδή πριν την οικονομική κρίση, και θεωρείται πολύ δύσκολη, ως ακατόρθωτη η είσπραξή τους.

Έτσι, ο σχεδιασμός των διοικήσεων του ΕΦΚΑ και του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (ΚΕΑΟ) είναι διπλός:

1. Ο διαχωρισμός των χρεών πριν και μετά το 2010, ώστε να εντοπιστούν επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα που έχουν τη δυνατότητα πληρωμής.
2. Της δημιουργίας λίστας οφειλετών, η οποία θα παρακολουθείται στενά, τόσο ως προς τις οικονομικές δραστηριότητες, όσο και από το πόσο συχνά προχωρούν σε ρυθμίσεις, τις οποίες στη συνέχεια αφήνουν ανεκπλήρωτες. Στο πλαίσιο αυτό το ΚΕΑΟ αναλύει και επεξεργάζεται τα διαθέσιμα δεδομένα, ώστε να ελεγχθούν μεταξύ άλλων και ενδεχόμενες περιπτώσεις έντονης παραβατικότητας και συστηματικής δημιουργίας οφειλών, καθώς και να διακριβωθεί το modus operandi στις περιπτώσεις αυτές.

Για την αντιμετώπιση των παραπάνω περιπτώσεων, άμεσης προτεραιότητας ζήτημα είναι η ενεργοποίηση του ελεγκτικού μηχανισμού για τον καταλογισμό των εισφορών στους πράγματι ωφελούμενους από την παράνομη δραστηριότητα. Τα πρόσωπα αυτά είναι που έχουν την υποχρέωση αλλά και την οικονομική δυνατότητα να αποκαταστήσουν τη ζημία των ασφαλιστικών οργανισμών που προκλήθηκε από τη δραστηριότητά τους.

Επιπρόσθετα, εντείνεται ο έλεγχος αφερεγγυότητας των Κοινών Επιχειρήσεων που είναι οφειλέτες. Ο δείκτης αφερεγγυότητας μιας κοινής επιχείρησης οφειλέτη ΚΕΑΟ, προκύπτει από στοιχεία που αφορούν:

• στην υποβολή ΑΠΔ χωρίς την καταβολή εισφορών
• στη δραστηριότητα της επιχείρησης (επιχειρήσεις καθαριότητας, φύλαξης, εκπαιδευτικοί όμιλοι, κέντρα αισθητικής)
• στο αν πρόκειται για επιχειρήσεις εντάσεως εργασίας
• στα χαρακτηριστικά των υπευθύνων (π.χ. ορισμός ως υπεύθυνων πρώην εργαζομένων της επιχείρησης)
• στη νομική μορφή των επιχειρήσεων (μονοπρόσωπες, ΕΠΕ, ΙΚΕ)
• στο αν οι ειδικότητες των απασχολουμένων στην επιχείρηση είναι άσχετες με τις δραστηριότητες της επιχείρησης (ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση επιχείρησης με δραστηριότητα “καθαρισμοί” με απασχολούμενους μάγειρες, νοσοκόμους και νηπιαγωγούς)
• στην όλη συμπεριφορά της επιχείρησης

Διαδικασία λήψης αναγκαστικών μέτρων

Οι Υπηρεσίες εντοπίζουν τους οφειλέτες που δεν ανταποκρίθηκαν εντός 20 ημερών από την παραλαβή της Ατομικής Ειδοποίησης για την τακτοποίηση της οφειλής τους. Και πριν τη λήψη των αναγκαστικών μέτρων οι οφειλέτες αξιολογούνται και δημιουργείται το προφίλ του καθενός με πληροφορίες από το ηλεκτρονικό σύστημα του ΚΕΑΟ, τη διασύνδεση με το Μητρώο της Γ.Γ.Π.Σ., τα στοιχεία του Γ.Ε.ΜΗ. κλπ. Στη συνέχεια με κριτήρια καθορίζεται ο βαθμός εισπραξιμότητας και επισφάλειας κάθε οφειλής. Μεταξύ των κριτηρίων που λαμβάνονται υπόψη είναι:

• το ύψος της οφειλής: ανάλογα με το ύψος της οφειλής επιλέγεται και το κατάλληλο είδος μέτρου
• η συμπεριφορά του οφειλέτη: Αξιολογείται η στάση του οφειλέτη σε σχέση με την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του π.χ. η καταβολή των τρεχουσών εισφορών και η παράλληλη  καταβολή ανελλιπώς κάθε μήνα εύλογου ποσού «έναντι» της οφειλής ενισχύουν το προφίλ της αξιοπιστίας του οφειλέτη, κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη υπέρ του οφειλέτη για όσο χρόνο διαρκεί η συμπεριφορά αυτή.
• η παλαιότητα της οφειλής: στο πλαίσιο της αξιολόγησης του οφειλέτη, εξετάζεται το χρονικό σημείο δημιουργίας των οφειλών, προκειμένου να εκτιμηθεί αν οφείλονται στην οικονομική κρίση ή την εκ συστήματος αφερεγγυότητα του οφειλέτη.