Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) διατήρησε και πάλι σταθερά τα επιτόκια αναφοράς την Τετάρτη μέσα σε ένα περιβάλλον οικονομικής ανάπτυξης, αλλά και πληθωρισμού πολύ πάνω από τον στόχο της Fed.
Σε μια ευρέως αναμενόμενη κίνηση, η ομάδα καθορισμού των επιτοκίων της Fed συμφώνησε ομόφωνα να διατηρήσει το βασικό επιτόκιο ομοσπονδιακών κεφαλαίων σε ένα εύρος στόχου μεταξύ 5,25%-5,5%, όπως ακριβώς και τον περασμένο Ιούλιο. Αυτή ήταν η δεύτερη συνεχόμενη συνεδρίαση που επέλεξε να πραγματοποιήσει η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς, μετά από μια σειρά από 11 αυξήσεις επιτοκίων, συμπεριλαμβανομένων των τεσσάρων το 2023.
Η ανακοίνωση της Fed, μετά τη συνεδρίαση της αρμόδιας επιτροπής FOMC, ανέφερε ότι «η οικονομική δραστηριότητα αναπτύχθηκε με έντονο ρυθμό το τρίτο τρίμηνο του 2023», σε σύγκριση με τη δήλωση του Σεπτεμβρίου που ανέφερε ότι η οικονομία αναπτύχιθηκε με «σταθερό ρυθμό». Στην ανακοίνωση τονίζεται επίσης ότι μπορει η αύξηση στις θέσεις εργασίας να «έχει μετριαστεί από νωρίτερα μέσα στο έτος, αλλά παραμένει ισχυρή».
Το ΑΕΠ σημείωσε ετήσιο ρυθμό αύξησης 4,9% το γ’ τρίμηνο, υψηλότερο ακόμη και από τις αυξημένες προσδοκίες. Η αύξηση της μισθοδοσίας των μη γεωργικών υπηρεσιών ανήλθε σε 336.000 τον Σεπτέμβριο, πολύ πιο πάνω από τις προβλέψεις της Wall Street.
Στην ανακοίνωση τονίζεται πως το αμερικανικό τραπεζικό σύστημα είναι υγιές και ανθεκτικό. Οι αυστηρότεροι χρηματοοικονομικοί και πιστωτικοί όροι για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις είναι πιθανό να επιβαρύνουν την οικονομική δραστηριότητα, τις προσλήψεις και τον πληθωρισμό. Η έκταση αυτών των επιπτώσεων παραμένει αβέβαιη. Η Επιτροπή (FOMC) παραμένει ιδιαίτερα προσεκτική στους κινδύνους πληθωρισμού, τονίζοντας ότι επιδιώκει να επιτύχει τη μέγιστη απασχόληση και πληθωρισμό σε ποσοστό 2% μακροπρόθεσμα. Προς υποστήριξη αυτών των στόχων, η FOMC αποφάσισε να διατηρήσει το εύρος στόχου για το επιτόκιο ομοσπονδιακών κεφαλαίων στο 5-1/4 έως 5-1/2 τοις εκατό.
Η ανακοίνωση συνέχισε με τη σημείωση ότι η Επιτροπή εξακολουθεί να «καθορίζει την έκταση της επιπλέον σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής» που μπορεί να χρειαστεί για να επιτύχει τους στόχους της. «Η Επιτροπή θα συνεχίσει να αξιολογεί πρόσθετες πληροφορίες και τις επιπτώσεις τους στη νομισματική πολιτική», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Τελείωσαν οι αυξήσεις επιτοκίων;
Πάντως πρέπει να σημειωθεί ότι η ανάγκη για νέες αυξήσεις επιτοκίων τόσο απο τη μία πλευρά του Ατλαντικού όσο και από την άλλη, στο μέλλον μειώνεται δραματικά όσο οι αποδόσεις των ομολόγων παραμένουν σε τόσο υψηλά επίπεδα και τα επιτόκια δυσκολεύουν τις χορηγήσεις δανείων. Με το τοπίο στην οικονομία να παραμένει θολό, τις γεωπολιτικές ανησυχίες να αυξάνονται και τις επιπτώσεις των υψηλών επιτοκίων να αναμένεται να γίνουν περισσότερο αισθητές τους επόμενους μήνες, τα θετικά νέα για τον πληθωρισμό κερδίζουν χρόνο για τις κεντρικές τράπεζες.
Το βασικό σενάριο των περισσότερων επενδυτικών οίκων δεν προβλέπει άλλες αυξήσεις επιτοκίων, αλλά ούτε και μειώσεις σύντομα. Η πόρτα θα είναι πάντα ανοιχτή για νέες αυξήσεις, αλλά η επόμενη φορά που θα μεταβληθούν τα επιτόκια μάλλον θα είναι προς τα κάτω. Οι πρώτες μειώσεις επιτοκίων δεν αναμένεται να αποφασιστούν πριν από το γ’ τρίμηνο του 2024, εκτός και αν μεσολαβήσει κάποια μεγάλη διεθνής αναταραχή.
Στην Ευρώπη τα σημάδια της ύφεσης είναι ήδη ορατά και αναμένεται να περιορίσουν σημαντικά τις πληθωριστικές πιέσεις στο μέλλον. Στις ΗΠΑ, παρά την ανάπτυξη κατά 4,9% στο γ’ τρίμηνο, η μεγαλύτερη απειλή είναι και εκεί η ύφεση. Η κατανάλωση παραμένει η κινητήριος δύναμη της οικονομίας και το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών μειώνεται, οι αποταμιεύσεις εξαντλούνται, με αποτέλεσμα να αναμένεται σημαντική εξασθένηση της δραστηριότητας. Έτσι, θα έρθει η περαιτέρω εξασθένηση του πληθωρισμού και η Fed όχι μόνο δεν θα χρειαστεί να αυξήσει τα επιτόκια, αλλά θα εξετάσει να προχωρήσει στην πρώτη μείωση έως το καλοκαίρι.
