Να σταματήσουν οι λαϊκές αγορές να αποτελούν «ξέφραγο αμπέλι» είναι ο βασικός στόχος του σχεδίου νόμου που τέθηκε σε διαβούλευση. Το σχέδιο νόμου με τίτλο «Αναμόρφωση και εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των λαϊκών αγορών και του υπαίθριου εμπορίου» θα παραμείνει σε δημόσια διαβούλευση στο διαδικτυακό τόπο «opengov.gr», μέχρι 29 Απριλίου 2021.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, η πιο σημαντική του καινοτομία, είναι ότι οι παραγωγοί/πωλητές θα πρέπει πλέον να πωλούν στις λαϊκές αγορές, το 70% των δηλωθέντων ποσοτήτων προϊόντων στο σχετικό πληροφοριακό σύστημα. Σε περίπτωση δε που δεν θα πωληθεί η συγκεκριμένη ποσότητα τότε θα αφαιρείται η άδεια του πωλητή στη λαϊκή αγορά. «Στο παρελθόν υπήρξαν φαινόμενα που κάποιος έκανε δήλωση διάθεσης στη λαϊκή αγορά παραγωγής 10 τόνων και το Ζ (σ.σ. το σύνολο στη ταμειακή μηχανή) έδειχνε ότι πωλούσε 100 κιλά», παραδέχεται ο πρόεδρος της Παναττικής Ομοσπονδίας Πωλητών Λαϊκών Αγορών (ΠΟΣΠΛΑ) Δημήτρης Μουλιάτος.
Ο νόμος έρχεται ως ένα βαθμό να θεραπεύσει αυτή την αδυναμία ελέγχου. Το άρθρο 32 του νόμου αναφέρει ότι «αναγκαίος όρος για την επαναχορήγηση θέσης σε λαϊκές αγορές και στο στάσιμο εμπόριο, καθώς και του δικαιώματος για πλανόδια δραστηριοποίηση… είναι η πώληση του 70% τουλάχιστον της δηλωθείσας ποσότητας στο ΟΣΔΕ (Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου) για τα είδη που αναφέρονται στην άδειά του, που πιστοποιείται από τις δηλωθείσες ποσότητες στην ψηφιακή πλατφόρμα e-Καταναλωτής…». Τα πράγματα διαφοροποιούνται στην περίπτωση που ο παραγωγός είναι μέρος συνεταιρισμού που ασκεί εμπορική δραστηριότητα.
Σημειώνεται ότι στις βασικές ρυθμίσεις του σ/ν είναι και η δήλωση, πέραν των ποσοτήτων προς διάθεση στις λαϊκές αγορές και των (αρχικών) τιμών πώλησης των προϊόντων. Η τιμές θα αναρτώνται στην πλατφόρμα της ΓΓ Εμπορίου «e-Καταναλωτής» μέχρι τις 08.00 το πρωί και όποιος δεν το πράξει, θα έχει πρόστιμο 500 ευρώ.
Ειδικότερα το άρθρο 41 του σ/ν αναφέρει ότι «στο πληροφοριακό σύστημα για το υπαίθριο εμπόριο λειτουργεί ψηφιακή πλατφόρμα, η οποία διαλειτουργεί με την ψηφιακή πλατφόρμα e-Καταναλωτής της ΓΓ Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, στην οποία ο κάθε δραστηριοποιούμενος στην αγορά πωλητής εισάγει, κατά την περίοδο λειτουργίας της αγοράς, καθημερινά έως τις 8:00 π.μ. ….». Προσθέτει δε ότι τα στοιχεία που καταχωρούνται στην πλατφόρμα είναι
α) αριθμός θέσης πωλητή
β) τιμή εκκίνησης και διαθέσιμη ποσότητα ανά προϊόν. Η καταχώρηση αυτή αφορά τόσο νωπά οπωροκηπευτικά προϊόντα όσο και νωπά είδη αλιείας και υδατοκαλλιέργειας.
Έτσι η αρχική δήλωση στο ΟΣΔΕ του ΕΛΓΑ και οι πωλούμενες ποσότητες μέσω του e-Καταναλωτής, θα διασταυρώνονται για να φαίνονται οι πραγματικές πωλήσεις. Το σύστημα αυτό ελέγχου, σύμφωνα με τον κ. Μουλιάτο, δεν θα συλλάβει το 100% της φοροδιαφυγής, αλλά σίγουρα θα το περιορίσει. Επιπλέον, όπως αναφέρει, θα εξαλείψει ακραία φαινόμενα παραγωγών που έρχονται στην Αθήνα από άλλες περιοχές της Ελλάδας και, σύμφωνα με τις ταμειακές μηχανές τους, «οι παραγωγοί δεν βγάζουν ούτε τα έξοδα της μετακίνησης».
Το υπουργείο Ανάπτυξης ωστόσο έκανε πίσω στο θέμα της διαχείρισης των λαϊκών αγορών από ιδιώτες (μέσω ΣΔΙΤ). Οι διαχειριστές των λαϊκών αγορών ορίζεται ότι είναι οι δήμοι ή οι περιφέρειες οι οποίοι ωστόσο, μπορούν να δημιουργούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, που διαχειρίζονται τις λαϊκές αγορές. «Με απόφαση του οικείου φορέα λειτουργίας της λαϊκής αγοράς (περιφέρειας ή δήμου, κατά περίπτωση) δύναται να ιδρύεται νομικό πρόσωπο το οποίο αναλαμβάνει συνολικά τις αρμοδιότητες του φορέα λειτουργίας στη διαχείριση και τη λειτουργία των λαϊκών αγορών ευθύνης του», αναφέρει το άρθρο 5 του σ/ν.
Επίσης το σχέδιο νόμου επιτρέπει την δραστηριοποίηση στις λαϊκές αγορές από νομικά πρόσωπα, τα οποία ωστόσο περιορίζονται σε συνεταιριστικές επιχειρήσεις. «Στις λαϊκές αγορές δικαίωμα συμμετοχής έχουν φυσικά πρόσωπα, αγροτικοί συνεταιρισμοί και ενώσεις παραγώγων και οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις παραγωγικού σκοπού», αναφέρεται στο νόμο.
