Παγκόσμια ανησυχία έχουν δημιουργήσει τα χάρτινα καλαμάκια που αντικατέστηκαν τα πλαστικά, ως μία πιο οικολογική επιλογή, καθώς τελικά ούτε οικολογικά είναι, ούτε αθώα.
Πιο αναλυτικά, μεγάλη μελέτη που έγινε στο Βέλγιο ανατρέπει τα έως τώρα δεδομένα, αφού σύμφωνα με ενδείξεις για την ύπαρξη «αιώνιων» χημικών -γνωστών ως PFAS (υπερφθοροαλκυλικές και πολυφθοροαλκυλικές ουσίες)- στην πλειονότητα των χάρτινων καλαμακιών που εξετάστηκαν.
Τα αιώνια χημικά PFAS ευθύνονται, σύμφωνα με τους επιστήμονες για επιπλοκές της ανάπτυξης, του αναπαραγωγικού, της παχυσαρκίας ενώ υπάρχουν ενδείξεις για συσχέτιση με καρκίνο του προστάτη. Η ποσότητα PFAS που περιέχουν τα χάρτινα καλαμάκια είναι γενικά μικρή, ωστόσο η καθημερινή χρήση τους τα καθιστά ιδιαίτερα βλαβερά, υποστηρίζει η μελέτη.
Παράλληλα, η έρευνα έδειξε ότι οι εν λόγω ουσίες εντοπίζονταν σε μεγαλύτερη συγκέντρωση στα καλαμάκια από χαρτί, ενώ καταγράφηκαν στο 80% όσων ήταν φτιαγμένα από μπαμπού, στο 75% σε αυτά από πλαστικό και στο 40% στα γυάλινα καλαμάκια. Μόνο τα καλαμάκια από ανοξείδωτο ατσάλι δεν περιείχαν καθόλου PFAS, κάτι που τα καθιστά την μόνη ίσως επιλογή που συνδυάζει την οικονομία και την αποτελεσματικότητα, αφού δεν «χαλάνε».
Ο εφιάλτης των PFAS όμως δεν τελειώνει εδώ, αφού τα χημικά αυτά εντοπίζονται στις τροφές, στα ρούχα, σε αντικολλητικά σκεύη, σε αδιαπέραστες από την υγρασία συσκευασίες καθώς είναι μέρος αυτού που καθιστά αυτά τα καταναλωτικά αγαθά ανθεκτικά στο νερό, τους λεκέδες και τα λίπη.
Δυστυχώς, τα PFAS είναι σχεδόν αδύνατο να αποφευχθούν, αφού βρίσκονται πρακτικά παντού, ενισχύοντας τα περισσότερα προϊόντα από τη φθορά που φέρνει η χρήση και το πέρασμα του χρόνου.
Οι ουσίες αυτές διασπώνται πολύ αργά, με την πάροδο του χρόνου και μπορούν να παραμείνουν για χιλιάδες χρόνια στο περιβάλλον, μια ιδιότητα που τα έχει οδηγήσει στο να είναι γνωστά ως τα «χημικά που ζουν για πάντα».
Όπως λένε οι επιστήμονες, θα έπαιρνε 1-2 γενιές για να περιοριστούν συγκεντρώσεις PFAS στο περιβάλλον, ακόμη κι αν η χρήση τους σταματούσε αύριο.
