Ένα πιο ρεαλιστικό και ευέλικτο πλαίσιο εξετάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη μείωση του δημοσίου χρέους των κρατών-μελών της ΕΕ, το οποίο όμως θα ενσωματώνει ρεαλιστικότερες ποινές εάν τα κράτη-μέλη δεν αποφέρουν απτά αποτελέσματα. Οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών συζητούν, μεταξύ άλλων, την καθιέρωση ενός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος για τη σταδιακή μείωση του δημοσίου χρέους των κρατών-μελών που θα διαρκεί από τέσσερα έως επτά χρόνια, με περιθώρια αποπεράτωσης δημοσίων επενδύσεων, αποκαλύπτουν οι Financial Times. Τα σχέδια για την επίτευξη των στόχων θα συμφωνούνται μεταξύ των κυβερνήσεων και της Κομισιόν και θα είναι αυστηρότερη η διαδικασία για όσα κράτη-μέλη είναι υπερχρεωμένα.
Έτσι τα κράτη-μέλη θα μπορούν να διαχειρίζονται με μεγαλύτερη ευελιξία τα απαιτούμενα δημοσιονομικά μέτρα, αλλά οι κυρώσεις θα είναι ακόμη και αυτόματες εάν αποτύχουν στην εκπλήρωση των στόχων τους. Προβλέπεται, παραδείγματος χάριν, πάγωμα των επιδοτήσεων της ΕΕ, εάν τα κράτη-μέλη δεν καταφέρουν να συγκρατήσουν υπερβολικά υψηλά ελλείμματα στον προϋπολογισμό τους. Οι Financial Times τονίζουν, επίσης, πως τα πρόστιμα για την παραβίαση των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης θα είναι χαμηλότερα, αλλά οι αρμόδιοι υπουργοί θα δέχονται μεγαλύτερες πιέσεις για να εξηγηθούν, πιθανότητα, ενώπιον των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Το νέο υπό εξέταση κανονιστικό πλαίσιο
Το νέο κανονιστικό πλαίσιο που βρίσκεται υπό εξέταση εγκαταλείπει την υποχρέωση μείωσης του δημοσίου χρέους ως προς το ΑΕΠ κατά τουλάχιστον ένα εικοστό (1/20) της διαφοράς από τα ισχύοντα επίπεδα και του 60% του απαιτείται από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Κάθε παράταση, όμως, του χρονικού διαστήματος για τη μείωση του δημοσίου χρέους θα πρέπει να συνοδεύεται με δεσμεύσεις για μεταρρυθμίσεις ή δημόσιες επενδύσεις.
Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα τεθεί υπό εξέταση την Τετάρτη και εντάσσεται στην ευρύτερη συζήτηση για την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, του οποίου η ισχύς έχει ανασταλεί από το 2020 λόγω της πανδημίας και ύστερα της ενεργειακής κρίσης που διαδοχικά επιβάρυναν την Ευρώπη. Οι δημοσιονομικοί κανόνες πρόκειται να επανέλθουν το 2024 και έτσι η Κομισιόν θα ήθελε τα κράτη-μέλη να καταλήξουν νωρίτερα σε μια νέα προσέγγιση.
Είναι αναγκαία η «ενδελεχής μεταρρύθμιση» των δημοσιονομικών κανόνων της Ε.Ε και προϋποθέτει νομοθετικές ρυθμίσεις που θα πρέπει να συμφωνηθούν μεταξύ των κρατών-μελών και του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, αναφέρεται στο προσχέδιο των προτάσεων. «Το νέο πλαίσιο θα πρέπει να μπορεί να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις της εποχής και να συμβάλει στην ανθεκτικότητα της Ευρώπης, επιτρέποντας την αποπεράτωση στρατηγικών επενδύσεων μέσα στα επόμενα χρόνια, μειώνοντας παράλληλα τα υψηλά επίπεδα του δημοσίου χρέους με έναν ρεαλιστικό, σταδιακό και βιώσιμο τρόπο». Οι προτάσεις της Κομισιόν διατυπώνονται σε μια εποχή που η Ευρώπη αντιμετωπίζει πρωτοφανείς δημοσιονομικές προκλήσεις λόγω της πανδημίας που ξέσπασε προ διετίας και της ενεργειακής κρίσης.
