Το βιβλίο του Βάνια Μπούλιτς που έγινε ταινία το 1996 αναφέρεται σε δύο κόσμους τόσο διαφορετικούς και όμως τόσο ίδιους που συγκρούονται και διαπράττουν φρικαλέα εγκλήματα το ένα ενάντια στο άλλο.
Η ανθρωπότητα είναι γεμάτη από τέτοια παραδείγματα. Το Αφγανιστάν είναι το πλέον πρόσφατο. Στην πραγματικότητα δεν έχει και πολλή σημασία η ιστορική καταβολή και απαρχή της χώρας των 35 και πλέον εκατομμυρίων κατοίκων, ούτε πόσοι από τις μεγάλες δυνάμεις έχουν περάσει κατά καιρούς ως κατακτητές. Επί της ουσίας δεν έχει σημασία ούτε το πόσοι και υπό ποιες συνθήκες έχουν ηττηθεί στα σκονισμένα αλλά πλούσια εδάφη της χώρας. Αυτό που έχει όμως μεγαλύτερη σημασία είναι το γιατί η συγκεκριμένη χώρα, που μπροστά σε ΗΠΑ και Ρωσία μοιάζει με χωριό, κάθε 2 δεκαετίες βρίσκεται στα πρόθυρα εμφυλίου με τους ανθρώπους που την κατοικούν να επιλέγουν να καταπιέζουν ο ένας τον άλλο.
Είναι ένα αμάλγαμα λόγων τα όσα επαναλαμβάνονται σχεδόν σαδιστικά στην χώρα. Είναι το πάθος των φτωχών ανθρώπων της χώρας να απαλλαγούν από τα βάσανα της ένδειας και να ασπαστούν τον δυτικό τρόπο ζωής με τον δικό τους «ανατολίτικο» τρόπο. Είναι η μανία των πρόσκαιρα και παροδικά ηττημένων ισλαμιστών να επαναφέρουν στο δρόμο του «Θεού» τους συντοπίτες τους όταν τους δίνεται η ευκαιρία αλλά είναι κυρίως η ακόρεστη δίψα Δύσης και Ανατολής για τα όσα αυτός ο φαινομενικά ταπεινός τόπος έχει να δώσει.
Γεωγραφικά το Αφγανιστάν ακουμπά για τα καλά στην πυρηνική δύναμη που ονομάζεται Πακιστάν. Μοιράζεται σύνορα με το Τατζικιστάν, τη μεγαλύτερη εξωχώρια στρατιωτική και αεροπορική βάση της Ρωσίας. Εφάπτεται του Ιράν, με όσα αυτό συνεπάγεται. Στα εδάφη του εκτός από πρόβατα φυτρώνει μία σπάνια παπαρούνα ενώ τα υπέδαφός του είναι γεμάτο από το εξαιρετικά πολύτιμο λίθιο, το εξαιρετικά ακριβό πλέον μέταλλο από το οποίο κατασκευάζονται οι γνωστές μπαταρίες για κινητές συσκευές.
Οι παραπάνω είναι μόνο ελάχιστοι από τους λόγους για τους οποίους διαχρονικά όλοι ερίζουν για την περιοχή.
Κατά βάθος είναι οι ίδιοι οι κάτοικοι της χώρας που διαχρονικά δεν έχουν κατορθώσει να ομονοήσουν παρά τα κοινά δεινά. Δεν υπάρχει, πέρα από σκόρπιες πενταετίες, περίοδος πραγματικής και ουσιαστικής ειρήνης. Η πρόφαση του διχασμού μπορεί να είναι θρησκευτική, μπορεί και πολιτική οι ρίζες της είναι όμως πλέον βαθύτερες από όσο κάποιοι υπολογίζουν. Το χωριό που γεννήθηκε διχασμένο, συνήθισε να καίγεται ως τέτοιο και να γιορτάζει στις στάχτες του.
Στο τέλος της ημέρας δεν έχει και πολύ νόημα ποιος επιλέγει να κάψει το Αφγανιστάν, όταν οι ίδιοι του οι άνθρωποι επιλέγουν να βροντοφωνάζουν με κάθε ευκαιρία «εάλω η Καμπούλ» ο ένας στον άλλο.
Τα όμορφα χωρία (στα τέλη της δεκαετίας του ’70) ούτε όμορφα, ούτε και ομοιόμορφα καίγονται.
