Τον δρόμο που χάραξε η Ιρλανδία και έχει ξεκινήσει να βαδίζει η Γαλλία, ετοιμάζεται να ακολουθήσει η Ιταλία, ιδρύοντας επενδυτικό ταμείο για να στηρίξει κρίσιμους τομείς της οικονομίας της.
Η πανδημία κορωνοϊού και ο πόλεμος στην Ουκρανία έδειξαν στην πράξη πόσο ευάλωτες είναι οι εφοδιαστικές αλυσίδες σε γεωπολιτικές κρίσεις. Μετά το ξέσπασμα της covid τα κράτη – μέλη της ΕΕ αδυνατούσαν να εξασφαλίσουν επαρκείς ποσότητες από μάσκες και άλλα είδη προστασίας, την ώρα που οι παραγγελίες για νέα προϊόντα «πάγωσαν» για μήνες.
Όταν ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία, η εκτόξευση των τιμών στο πετρέλαιο, σε συνδυασμό με την επισιτιστική κρίση που πυροδότησε η αναταραχή στους δύο βασικούς «σιτοβολώνες» της Ευρώπης, έφερε σημαντικές αυξήσεις σε τρόφιμα και ενέργεια, τα οποία επωμίστηκαν στον μεγαλύτερο βαθμό οι καταναλωτές, ωθώντας τις κυβερνήσεις να λάβουν σειρά μέτρων στήριξης των νοικοκυριών.
Όπως ανακοίνωσε την Τετάρτη ο υπουργός Επιχειρήσεων της Ιταλίας, Adolfo Urso, το κρατικό επενδυτικό ταμείο θα στηρίξει την ενοποίηση των εθνικών στρατηγικών για τις «αλυσίδες εφοδιασμού στους τομείς των πρώτων υλών και της ενέργειας». Η ανακοίνωση έρχεται σε μια χρονική περίοδο που η Ευρώπη προσπαθεί να μειώσει την εξάρτησή της σε επίπεδο εφοδιασμού από προϊόντα made in China.
Η εξάρτηση από τα προϊόντα made in China
Διπλωματική πηγή στην Ιταλία, που μίλησε στο CNBC, ανέφερε ότι η χρηματοδότηση αφορά κυρίως τις μεγάλες εταιρείες και τους συστημικούς «παίκτες» της αγοράς, προαναγγέλλοντας ότι το νομοσχέδιο θα τεθεί προς ψήφιση στη Βουλή πριν από το τέλος του 2023.
«Αυτή είναι μια απάντηση στον αυξανόμενο διεθνή ανταγωνισμό για κρίσιμους πόρους και αλυσίδες εφοδιασμού» εξήγησε ο Federico Santi, ανώτερος αναλυτής στην εταιρεία πολιτικών συμβούλων Eurasia Group. Και πρόσθεσε: «Η πανδημία πρώτα και αργότερα ο πόλεμος στην Ουκρανία και η επακόλουθη ενεργειακή κρίση αποκάλυψαν πώς οι αλυσίδες εφοδιασμού είναι ευάλωτες σε πολιτικές και γεωπολιτικές αλλαγές. Ταυτόχρονα, οι μαζικές επενδύσεις στην πράσινη μετάβαση και τις συναφείς τεχνολογίες έχουν αυξήσει την ανάγκη για κρίσιμους πόρους».
Το παράδειγμα της Ιρλανδίας
Νωρίτερα τον Μάιο η Ιρλανδία ανακοίνωσε την ίδρυση ενός κρατικού επενδυτικού ταμείου, με κεφάλαια έως 90 δισ. ευρώ, για τη στήριξη του ασφαλιστικού μεταξύ άλλων. Τα κονδύλια θα προέρχονται από φορολογικά έσοδα και δημοσιονομικά πλεονάσματα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν μελλοντικά κόστη από τη γήρανση του πληθυσμού.
Το Υπουργείο Οικονομικών της Ιρλανδίας εκτιμά ότι το συγκεκριμένο ταμείο θα έχει ενεργητικό πάνω από 30 δισ. ευρώ μέχρι το 2030. Η Ιρλανδία έχει μεγάλα έσοδα από τον ετήσιο εταιρικό φόρο που έχει επιβάλει στις επιχειρήσεις.
Ο δρόμος του Μακρόν
Η Γαλλία, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ζώνης του ευρώ, παρουσίασε επίσης ένα σχέδιο για ένα επενδυτικό ταμείο που θα στηρίξει επενδύσεις στα κρίσιμα μέταλλα. Η απόφαση εντάσσεται στο σχέδιο «επανεκκίνησης της βιομηχανίας» που έχει βάλει μπροστά η Γαλλία, προκειμένου να φύγουν εργοστάσιά της από χώρες της Ασίας και να επιστρέψουν σε γαλλικό έδαφος.
Αυτή, πάντως, η στροφή στην αυτονομία που παρατηρείται στην Ευρώπη δεν σημαίνει απαραίτητα και απομάκρυνση από την Κίνα σε εμπορικό επίπεδο με επιθετικό τρόπο. Το ξεκαθάρισε, εξάλλου, ο ίδιος ο Εμανουέλ Μακρόν σε πρόσφατη δήλωσή του για την Κίνα και την Ταϊβάν, ρίχνοντας στο τραπέζι την ανάγκη υιοθέτησης μιας διαφορετικής -σε σχέση με των ΗΠΑ- προσέγγισης απέναντι στην Κίνα, καθώς «οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να παγιδεύονται σε κρίσεις που δεν είναι δικές τους». Οι διμερείς σχέσεις Βρυξελλών – Πεκίνου αναμένεται να βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας στη Σύνοδο Κορυφής των «27» τον Ιούνιο.
