Με τον εθνικιστή, αυτοπροσδιοριζόμενο ως «Τραμπιστή», Τζόρτζε Σιμιόν να προηγείται στον πρώτο γύρο των επαναληπτικών εκλογών στη Ρουμανία που διεξάγονται σήμερα, το μεγάλο ερώτημα που θέτει το Politico είναι: Ποιος υποψήφιος μπορεί να τον νικήσει;
Η πρώτη απόπειρα της Ρουμανίας για προεδρικές εκλογές τον περασμένο Νοέμβριο ακυρώθηκε λόγω καταγγελιών για παράνομη προεκλογική δραστηριότητα και ρωσική παρέμβαση, που βοήθησαν τον ανεξάρτητο υποψήφιο Καλίν Γκεοργκέσκου να αναδειχθεί σε απρόσμενο νικητή.
Με τον Γκεοργκέσκου αποκλεισμένο αυτή τη φορά από την εκλογική διαδικασία, ο 38χρονος Τζόρτζε Σιμιόν, αρχηγός της «Συμμαχίας για την Ένωση των Ρουμάνων» (AUR) — έχει αναλάβει τον ρόλο του. Οι μετρήσεις των δημοσκοπήσεων δείχνουν πως είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα περάσει στον δεύτερο γύρο, στις 18 Μαΐου, όταν οι δύο πρώτοι του πρώτου γύρου θα αναμετρηθούν. Όπως παρατηρεί όμως το Politico, η μάχη για τη δεύτερη θέση φαίνεται πως θα είναι σκληρή.
Σύμφωνα με τη συγκεντρωτική δημοσκόπηση Poll of Polls, ο υποψήφιος του κυβερνητικού συνασπισμού, Κριν Αντονέσκου, αναμένεται να συγκεντρώσει το 24% των ψήφων· ο κεντρώος ανεξάρτητος δήμαρχος του Βουκουρεστίου, Νικούσορ Νταν, μπορεί να λάβει 22%· ο πρώην πρωθυπουργός Βίκτορ Πόντα, που έχει στραφεί από την Αριστερά στον εθνικισμό, προβλέπεται να φτάσει το 10%· ενώ η μεταρρυθμίστρια Έλενα Λασκόνι φαίνεται να κινείται γύρω στο 7%.
Η ψήφος της διασποράς, που συνήθως δεν αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις, μπορεί να αποδειχθεί καθοριστική, ενώ πολλοί ψηφοφόροι αποφασίζουν κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Ποια, λοιπόν, θα ήταν η δυναμική του καθενός από αυτούς τους τέσσερις υποψηφίους σε έναν δεύτερο γύρο απέναντι στον Σιμιόν;
Παρόλο που πολλοί Ρουμάνοι ψηφοφόροι δεν επιθυμούν έναν υποψήφιο που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τον σημαντικό ρόλο της χώρας εντός της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, αυτά τα ζητήματα ενδέχεται να μην βρίσκονται στην κορυφή των προτεραιοτήτων όταν πρόκειται για εσωτερικές πολιτικές ανησυχίες, εξηγεί το Politico.
Ο πολιτικός αναλυτής Radu Magdin προειδοποιεί ότι δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο πως οι ψηφοφόροι θα κινητοποιηθούν ενάντια σε έναν ακραίο υποψήφιο, δεδομένου του βάθους της δημόσιας αγανάκτησης απέναντι στη διαφθορά και την αναποτελεσματικότητα των παραδοσιακών κομμάτων — του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (PSD) και του Εθνικού Φιλελεύθερου Κόμματος (PNL).
«Ο Σιμιόν είναι ο κύριος εκπρόσωπος ενός έντονου αντισυστημικού αισθήματος στη ρουμανική κοινωνία, επομένως απομένει να δούμε αν εκείνοι που δεν είναι απαραίτητα υπέρ του συστήματος, αλλά αναζητούν πιο συστημικές επιλογές, θα καταφέρουν να επιβληθούν απέναντι στο αντισυστημικό κύμα», ανέφερε.
Εκλογές στη Ρουμανία: Οι αντίπαλοι του Σιμιόν
Ο συστημικός υποψήφιος: Κριν Αντονέσκου
Ο πρώην ηγέτης του PNL, Κριν Αντονέσκου, φαίνεται να έχει καλές πιθανότητες να περάσει στον δεύτερο γύρο και εκπροσωπεί τον κυβερνητικό συνασπισμό των PSD, PNL και της Δημοκρατικής Ένωσης των Ούγγρων. Το μειονέκτημα για τον Αντονέσκου είναι ότι θεωρείται εκπρόσωπος του παλιού πολιτικού κατεστημένου του PSD και του PNL — των κομμάτων που η κοινωνική ανοχή έχει αρχίσει να εξαντλείται. Από την άλλη, τα κόμματα αυτά διαθέτουν έμπειρους εκλογικούς μηχανισμούς με δυνατότητα πανεθνικής κινητοποίησης.
Δημοσκοπήσεις των Flashdata και AtlasIntel δείχνουν ότι μπορεί να επικρατήσει απέναντι στον Σιμιόν σε έναν δεύτερο γύρο.
Θεωρητικά, το πολιτικό υπόβαθρο του Αντονέσκου του προσφέρει μια ευρεία εκλογική βάση, καθώς και τον κομματικό μηχανισμό και τα περιφερειακά του προπύργια, που μπορούν να αποδειχθούν μια υπολογίσιμη δύναμη. «Μαζί, το PNL και το PSD έχουν πάνω από το 75% των δημάρχων στη Ρουμανία», δήλωσε ο Remus Ștefureac, πολιτικός αναλυτής και διευθυντής της εταιρείας δημοσκοπήσεων Inscop Research.
Η στήριξη του Αντονέσκου από τρία κόμματα μπορεί, ωστόσο, να αποδειχθεί και αδυναμία. Είναι δύσκολο για έναν μόνο υποψήφιο να απευθυνθεί αποτελεσματικά στους υποστηρικτές τριών ξεχωριστών κομμάτων, δήλωσε ο Ștefureac· ακόμη περισσότερο από τη στιγμή που το PSD και το PNL ήταν παραδοσιακά αντίπαλοι.
Ο Αντονέσκου επωφελείται επίσης από την ισοβαρή στήριξη τόσο ανδρών όσο και γυναικών — ενώ οι άνδρες προτιμούν τον Σιμιόν, σύμφωνα με τον Andrei Roman, διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας δημοσκοπήσεων AtlasIntel. Ο Αντονέσκου έχει επίσης τη μεγαλύτερη στήριξη στις ηλικίες άνω των 60, προσθέτει ο Roman.
Η επιλογή των αστών: Νικουσόρ Νταν
Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Flashdata, ο Νταν χάνει από τον Σιμιόν σε ενδεχόμενο δεύτερο γύρο, ενώ τα τελευταία στοιχεία της AtlasIntel δείχνουν ότι προηγείται ελαφρώς. Ο Νταν συγκεντρώνει την υποστήριξή του κυρίως από μεγάλες αστικές περιοχές, μεταξύ ψηφοφόρων που είναι συνήθως υψηλά μορφωμένοι και οικονομικά ευημερούντες, σύμφωνα με τα δεδομένα των δημοσκοπήσεων.
Ωστόσο, είναι λιγότερο δημοφιλής εκτός των μεγάλων πόλεων — και στην εκστρατεία του μέχρι στιγμής, «δεν έχει εκμεταλλευτεί την ευκαιρία να απευθυνθεί σε ανθρώπους στις αγροτικές περιοχές, σε ανθρώπους από μικρότερες πόλεις, σε άτομα με χαμηλά εισοδήματα», δήλωσε ο Ștefureac.
Η ψήφος των Ρουμάνων στο εξωτερικό θα μπορούσε να αποδειχθεί καθοριστική, καθώς συνήθως απορρίπτουν τον υποψήφιο του πολιτικού κατεστημένου, σύμφωνα με την Otilia Nuțu, αναλύτρια δημόσιας πολιτικής στο think tank Expert Forum. Οι ψηφοφόροι από το εξωτερικό μπορεί να αποτελούν έως και το 7-8% του συνόλου, γεγονός που έχει αντίκτυπο. «Ορισμένοι ψηφίζουν για αντισυστημικούς μεταρρυθμιστές, άλλοι ψηφίζουν για αντισυστημικούς ακραίους», είπε. «Εξαρτάται από το ποιοι θα προσέλθουν για να ψηφίσουν».
Ο Νταν βρίσκεται στη δεύτερη θητεία του ως δήμαρχος Βουκουρεστίου. Είναι γνωστός για τη μακροχρόνια μάχη του εναντίον των «καρχαριών ακινήτων», τους οποίους κατηγορεί για συνεννόηση με το πολιτικό κατεστημένο, προκειμένου να αποκτήσουν περιοχές με ακίνητα μεγάλης αξίας και να χτίσουν εκεί για υψηλά κέρδη, συχνά χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τη διατήρηση ιστορικών κτηρίων ή περιοχών.
Ο Νταν ίδρυσε το κεντροδεξιό μεταρρυθμιστικό κόμμα Union Save Romania (USR), το οποίο εγκατέλειψε το 2017, και κέρδισε την πρώτη του θητεία ως δήμαρχος με τη στήριξη του PNL.
Ο «χαμαιλέοντας»: Βίκτορ Πόντα
Ο Βίκτορ Πόντα, ο πρώην πρωθυπουργός του Σοσιαλιστικού Κόμματος που έγινε εθνικιστής, έχει παρουσιάσει μικτές επιδόσεις στις δημοσκοπήσεις. Εάν καταφέρει να περάσει στον δεύτερο γύρο, τα τελευταία δεδομένα της AtlasIntel δείχνουν ότι χάνει από τον Σιμιόν.
Αλλά ο Ștefureac τον βλέπει ως «τον υποψήφιο που έχει μια ευκαιρία — θεωρητικά και με βάση τα στοιχεία που έχουμε τώρα — να δημιουργήσει μια ευρύτερη συμμαχία κατά του Σιμιόν.» Προειδοποίησε ότι η ριζικά νέα δυναμική στον δεύτερο γύρο καθιστά τις τρέχουσες δημοσκοπήσεις για τις αναμετρήσεις δύσκολες.
Η παλιά πολιτική του κατεύθυνση τον κάνει να είναι αγαπητός σε κάποιους τυπικούς ψηφοφόρους του PSD, οι οποίοι ενδέχεται να μην πειστούν από τον Αντονέσκου, τον οποίο στηρίζει το PSD αλλά είναι κεντροδεξιός. Η πλατφόρμα του «Πρώτα η Ρουμανία» θα μπορούσε επίσης να προσελκύσει ψηφοφόρους που είχαν επιλέξει τον Georgescu τον Νοέμβριο, σύμφωνα με τους αναλυτές.
Το αουτσάιντερ: Έλενα Λασκόνι
Η πρόεδρος του USR, Έλενα Λασκόνι, πρώην δημοσιογράφος, φαίνεται να έχει χάσει το κύμα υποστήριξης που την έφερε στον δεύτερο γύρο των ακυρωμένων εκλογών πέρυσι, κυρίως λόγω της συμμετοχής του Νταν.
Οι ηγέτες του δικού της κόμματος την εγκατέλειψαν νωρίτερα αυτόν τον μήνα για να στηρίξουν τον Νταν, τον οποίο βλέπουν ως τον μόνο μεταρρυθμιστή υποψήφιο με πραγματική πιθανότητα να περάσει στον δεύτερο γύρο αυτή τη φορά.
Είναι ασαφές ποιος θα είναι ο αντίκτυπος αυτής της εγκατάλειψης από τους ηγέτες του κόμματός της στους ψηφοφόρους, σύμφωνα με την Nuțu. Κάποιοι είδαν την κίνηση ως άδικη και θα ήθελαν να τιμωρήσουν το USR, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερους ψήφους τόσο για την Λασκόνι όσο και για τον Νταν, είπε η Nuțu.
Αν η Λασκόνι καταφέρει να ξεπεράσει τις αντιξοότητες και να προκριθεί στον δεύτερο γύρο, σύμφωνα με τα δεδομένα του AtlasIntel, θα κερδίσει τον Simion με 3 ποσοστιαίες μονάδες.
