Αφιέρωμα στη «δημογραφική παρακμή» της Ελλάδας έκανε το αμερικανικό δίκτυο CNBC, τονίζοντας ότι η παρακμή αυτή αποτελεί μια αυξανόμενη απειλή για την κοινωνία και την οικονομία της χώρας, όπως αποτυπώνεται στις ερημωμένες περιοχές, όπως το χωριό Λάστα στην Πελοπόννησο. Αυτή η εικόνα αντικατοπτρίζει την εγκατάλειψη που αντιμετωπίζουν εκατοντάδες «πόλεις-φαντάσματα» σε όλη την Ελλάδα, αποτέλεσμα της πτώσης γεννήσεων, της οικονομικής δυσχέρειας και της μαζικής μετανάστευσης.
CNBC: Η πτώση των γεννήσεων ως «υπαρξιακή» απειλή για την Ελλάδα
Η Ελλάδα έχει έναν από τους χαμηλότερους δείκτες γονιμότητας στην Ευρώπη (1,3), πολύ κάτω από το απαιτούμενο 2,1 για ανανέωση πληθυσμού. Το 2023 καταγράφηκαν μόλις 71.400 γεννήσεις, το χαμηλότερο νούμερο εδώ και σχεδόν έναν αιώνα. Παράλληλα, η σχέση γεννήσεων-θανάτων είναι 1 προς 2, με τον πληθυσμό άνω των 65 ετών να είναι διπλάσιος από αυτόν κάτω των 14 ετών. Σύμφωνα με το CNBC, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει περιγράψει τη δημογραφική κρίση ως «υπαρξιακή απειλή», επισημαίνοντας ότι η χώρα διαθέτει από τους πιο ηλικιωμένους πληθυσμούς στην Ευρώπη.
Οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις του δημογραφικού
Η μείωση του πληθυσμού εντείνεται σε συγκεκριμένες περιοχές, όπου χωριά ερημώνουν πλήρως, με πρόσφατες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για περίπου 200 πλήρως εγκαταλελειμμένα χωριά. Η Λάστα, για παράδειγμα, είχε μόλις 12 μόνιμους κατοίκους κατά την απογραφή του 2021, αλλά το 2024 δεν υπήρχαν σημάδια μόνιμης κατοίκησης.
Η δημογραφική κρίση συνδέεται στενά με την οικονομική κρίση του 2009, όταν η ανεργία των νέων έφτασε το 59,5% το 2013. Πολλοί νέοι αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν, με πάνω από 400.000 άτομα – περίπου το 9% του εργατικού δυναμικού – να εγκαταλείπουν τη χώρα. Σήμερα, περισσότερο από το 53,5% του ελληνικού πληθυσμού ζει στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, ενώ οι υπόλοιπες περιοχές συνεχίζουν να βλέπουν πληθυσμιακή μείωση.
Προσπάθειες αναστροφής της τάσης
Η κυβέρνηση προβλέπει μείωση του πληθυσμού από 10,4 εκατομμύρια σήμερα σε 7,5 εκατομμύρια έως το 2050. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, ιδρύθηκε το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογενειακών Υποθέσεων, ενώ ανακοινώθηκε επένδυση 20 δισ. ευρώ έως το 2035 σε επιδόματα παιδιών, φορολογικές ελαφρύνσεις και γονική άδεια.
«Χρειαζόμαστε ένα σοκ. Χρειαζόμαστε κάτι που να δημιουργεί ένα αίσθημα ασφάλειας και αισιοδοξίας, ιδίως στον νεότερο πληθυσμό», δήλωσε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, στο CNBC.
«Αντιμετωπίζουμε όχι μόνο οικονομικές επιπτώσεις … αλλά και ένα θέμα νοοτροπίας που έχει εμπεδωθεί στο μυαλό πολλών νέων ανθρώπων, πιθανώς λόγω της επαναλαμβανόμενης κρίσης και πιθανώς μιας αίσθησης απογοήτευσης», συνέχισε, προσθέτοντας ότι η χρηματοδότηση θα πρέπει να δώσει σε περισσότερους ανθρώπους την επιλογή να δημιουργήσουν οικογένεια.
Παρ’ όλα αυτά, ειδικοί όπως ο Μπερτ Κολίν, επικεφαλής οικονομολόγος της ING, εκφράζουν σκεπτικισμό για την αποτελεσματικότητα τέτοιων μέτρων, τονίζοντας την ανάγκη για ευρύτερες πολιτικές αλλαγές που θα ενθαρρύνουν τους νέους να παραμείνουν στην Ελλάδα ή να επιστρέψουν από το εξωτερικό.
CNBC: Μακροπρόθεσμες προκλήσεις για το δημογραφικό και διεθνές πλαίσιο
Η δημογραφική παρακμή της Ελλάδας απειλεί να υπονομεύσει τη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη, παρότι η χώρα ανακάμπτει με προβλεπόμενη αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,2% το 2024 και 2,3% το 2025. Σύμφωνα με το CNBC, υπάρχει στενή σύνδεση μεταξύ της αύξησης του ενεργού πληθυσμού και της οικονομικής ανάπτυξης.
Η Ελλάδα δεν είναι μόνη σε αυτή την πρόκληση. Χώρες όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα έχουν παρόμοια προβλήματα, με ακόμη χαμηλότερους δείκτες γονιμότητας (1,2 και 0,72 αντίστοιχα). Ο Τζιμ Ράιντ της Deutsche Bank σημειώνει ότι η παγκόσμια επιβράδυνση του πληθυσμού αναμένεται να συνεχιστεί, με επιπτώσεις τόσο στην οικονομική ανάπτυξη όσο και στις αποδόσεις των επενδύσεων στις ανεπτυγμένες αγορές.
Σε μια εποχή που οι δημογραφικές μεταβολές επηρεάζουν πολλές χώρες, η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει σε βιώσιμες λύσεις για να αντιστρέψει την πορεία της και να εξασφαλίσει ένα σταθερό μέλλον για τις επόμενες γενιές.
Διαβάστε επίσης
ΔΕΗ: Ξεκινά την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ στην Ιταλία
Όσα λάτρεψαν οι χρήστες στο YouTube το 2024
