Η αγορά γραφείων στο εγχώριο real estate συνεχίζει την ανοδική της πορεία και, παρά τη μείωση των μισθώσεων στο τέταρτο τρίμηνο, το 2023 έκλεισε με επενδύσεις ύψους 165 εκατ. ευρώ, δηλαδή 15% υψηλότερα σε σύγκριση με πέρυσι. Σύμφωνα μάλιστα με ανάλυση της Cushman & Wakefield Proprius, το μέσο ενοίκιο prime ακινήτων ανέβηκε στα €29/τ.μ./μήνα κατά το τρίμηνο, με ορισμένες συμφωνίες να ξεπερνούν το όριο των €30/τ.μ./μήνα, σημειώνοντας αύξηση της τάξεως 12% σε σχέση με το 2022.
Οι νέες μισθώσεις γραφειακών χώρων του τέταρτου τριμήνου ανήλθαν σε 20.000 τ.μ., όπως αναφέρει η εν λόγω έρευνα, φέρνοντας τον συνολικό ετήσιο αριθμό σε 160.000 τ.μ. Αυτό αντιπροσωπεύει αύξηση 22% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο και είναι μόνο 12% κάτω από το υψηλότερο επίπεδο μισθώσεων που καταγράφηκε πριν από την κρίση. Αυτήν τη στιγμή βρίσκονται υπό κατασκευή περίπου 230.000 τ.μ. γραφείων, που αναμένεται να ολοκληρωθούν τα επόμενα δύο χρόνια, και 232.000 τ.μ. βρίσκονται σε στάδιο σχεδιασμού. Αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου το 45% των τρεχόντων έργων υπό κατασκευή αφορούν ανακατασκευές υφιστάμενων κτιρίων.
Στο εν λόγω τρίμηνο τα πρωτεία, όσον αφορά τις νέες μισθώσεις, κατείχε το κέντρο της Αθήνας, με το μέσο ενοίκιο να διαμορφώνεται στα €29/τ.μ./μήνα. Μάλιστα, η μεγαλύτερη συναλλαγή του τριμήνου ήταν η μετεγκατάσταση των γραφείων της Βουλής των Ελλήνων στο Ίδρυμα Μποδοσάκη, ένα κτίριο συνολικής επιφάνειας 13.460 τ.μ. στην οδό Αμαλίας 20. Η δεύτερη πιο δημοφιλής αγορά για ενοικίαση γραφείων και το δ’ τρίμηνο ήταν τα βορειοανατολικά Προάστια (Λ. Κηφισίας, Λ. Μεσογείων), όπου τα μισθώματα ανήλθαν στα 28,5 ευρώ ανά τ.μ τον μήνα με απόδοση 6%. Την ώρα που δυναμικό μπάσιμο στην αγορά ακινήτων κάνουν τα Νότια Προάστια, τα οποία τα επόμενα χρόνια θα υποδεχθούν συνολικά 152.500 τ.μ. νέων γραφείων, με το μέσο ενοίκιο να διαμορφώνεται προς το παρόν στα 23 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα.
Σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις γραφειακών χώρων, σύμφωνα με τα στοιχεία της Propius, αυτή που ξεχώρισε ήταν με διαφορά η πώληση της Dimand του ακινήτου επί του οποίου πρόκειται να ανεγερθεί το νέο Δικαστικό Μέγαρο Πειραιά, με συνολική δόμηση 36.000 τ.μ. περίπου, στο Ταμείο Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑΧΔΙΚ) του υπουργείου Δικαιοσύνης, έναντι τιμήματος 80,9 εκατ. ευρώ. Ακόμη, η Trastor αγόρασε γραφεία στο Πολιτεία Business Center στη Λεωφόρο Μεσογείων 109-111. Τα γραφεία είναι μισθωμένα στην Italgas -στην οποία ανήκει πλέον η ΔΕΠΑ υποδομών- ένας από τους μεγαλύτερους ενεργειακούς ομίλους της Ευρώπης. Το συνολικό τίμημα για την αγορά ανήλθε σε 20,4 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, στο δ’ τρίμηνο η Prodea Investments ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της μεταβίβασης 22 γραφειακών και εμπορικών ακινήτων στην Εθνική Τράπεζα, τα οποία μέχρι πρόσφατα τα μίσθωνε η ίδια η τράπεζα. Το τίμημα της συναλλαγής έφτασε τα 110 εκατ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 20 ακίνητα αναμένεται να μεταβιβαστούν εντός του πρώτου εξαμήνου 2024 έναντι συνολικού τιμήματος 43,5 εκατ. ευρώ.
Οι αποδόσεις prime ακινήτων παρέμειναν σταθερές σε όλους τους τομείς κατά το 4ο τρίμηνο, γεγονός μάλλον θεωρητικό, λόγω της έλλειψης σημαντικού όγκου συναλλαγών σε επενδυτικά προϊόντα υψηλής ποιότητας.Τα θεμελιώδη στοιχεία της αγοράς γραφείων στην Ελλάδα παραμένουν ισχυρά, παράλληλα με την πτωτική τάση σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές. Το 2024 αναμένεται να είναι μια ακόμη χρονιά ανάπτυξης, με τους κινδύνους να εστιάζονται στις γεωπολιτικές εντάσεις, ενώ η βιωσιμότητα θα διαδραματίζει όλο και πιο σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις για τα ακίνητα.
