Δωρεάν θα διαθέσει η ΔΕΗ στο Δημόσιο το 70% των εδαφών που ελέγχει στις λιγνιτικές περιοχές σε Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη με αντάλλαγμα την απαλλαγή της από το κόστος αποκατάστασης αυτών των εδαφών. Όπως είπε ο κ. Κώστας Μουσουρούλης, πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής για το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης των δύο περιοχών, πρόκειται για εδάφη συνολικής έκτασης περίπου 150.000 στρεμμάτων που ανήκουν στη ΔΕΗ και αποτυπώνονται ως στοιχεία του ενεργητικού της στους ισολογισμούς της επιχείρησης.
Σύμφωνα με την , η ΔΕΗ είχε την υποχρέωση αποκατάστασης των λιγνιτικών πεδίων μετά την ολοκλήρωση της εξόρυξης, με την διοίκηση της επιχείρησης να εκτιμά πως τα συνολικά κεφάλαια που θα έπρεπε να δαπανήσει τα επόμενα 15 – 20 χρόνια να ξεπερνούν το ένα δισ. ευρώ (περίπου 40 έως 50 εκατ. ευρώ ετησίως). Μάλιστα η διοίκηση της ΔΕΗ είχε προχωρήσει και σε σχετική πρόβλεψη, ύψους 400 εκατ. ευρώ, στον ισολογισμό του 2019 που αντιπροσώπευε την καθαρή παρούσα αξία (NPV) αυτής της υποχρέωσης.
Μουσουρούλης: Στο Δημόσιο το 70% των εκτάσεων
O κ. Μουσουρούλης δήλωσε πως το 70% των εκτάσεων θα περάσει στο Δημόσιο προκειμένου να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο του σχεδιασμού για τη στήριξη και ανάπτυξη των δύο περιοχών μετά το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων. Το υπόλοιπο 30% που θα διατηρήσει η ΔΕΗ είναι στην ουσία οι εκτάσεις που καταλαμβάνουν οι λιγνιτικές μονάδες, αλλά και οι εκτάσεις που θα φιλοξενήσουν τις επενδύσεις της επιχείρησης όπως τα μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα. Ο ίδιος είπε πως η αξία των εδαφών αυτών θα αντιλογιστεί με το κόστος που θα είχε η ΔΕΗ αν τα αποκαθιστούσε. Το δημόσιο θα έχει σημαντικά οφέλη από την αξιοποίηση των εδαφών μέσω του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης.
Ένα σοβαρό ζήτημα είναι ο φορέας που θα αναλάβει να διαχειρίζεται την τεράστια έκταση, να προωθήσει τα απαραίτητα έργα υποδομής (από τους δρόμους μέχρι τα δίκτυα οπτικών ινών), κ.α.
Πριν από λίγες εβδομάδες ιδρύθηκε μια θυγατρική της Εγνατία Οδός ΑΕ, η Μετάβαση ΑΕ, που σύμφωνα με βάση το επικαιροποιημένο Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης, θα έχει ρόλο στην προώθηση των συγκεκριμένων έργων. Ποιος θα αναλάβει, όμως, να διαχειρίζεται την έκταση των 150.000 στρεμμάτων; Στην περίπτωση του Ελληνικού, ένας φορέας (η Lamda Development) έχει όλα τα καπέλα: Είναι ιδιοκτήτης τμήματος του ακινήτου και παραχωρησιούχος στο υπόλοιπο, έχει αναλάβει την αποκατάσταση των εδαφών (βλέπε κατεδαφίσεις), την ανάπτυξη της έκτασης (είναι δηλαδή ο developer) και τελικά τη λειτουργία (operation), σε συνεργασία με εξειδικευμένους οίκους ανά τομέα. Στην περίπτωση της έκτασης των 150.000 στρεμμάτων ποιος θα είναι ο operator; Στο τραπέζι, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, έχουν πέσει διάφορες ιδέες, ενώ μένει να ξεκαθαριστεί και ο ρόλος που θα έχει η ΔΕΗ στο συγκεκριμένο σχήμα. Μία από τις ιδέες είναι να υπάρξει σύμβαση παραχώρησης με ιδιώτη ο οποίος θα έχει την τεχνογνωσία και τη δυνατότητα να προσελκύσει και χρήστες στη μεγάλη έκταση. Οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής. Ούτως ή άλλως θα χρειαστούν αρκετά βήματα μέχρι την οριστικοποίηση των χωροταξικών και πολεοδομικών θεμάτων που συνδέονται με την αξιοποίηση των 150.000 στρεμμάτων.
