Πρώτη προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα λιμάνια, την Ευρωπαϊκή Βιομηχανία, την οικονομία της Ε.Ε., είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, γι’ αυτό και επενδύθηκαν 3,5 δισ. σε 150 λιμάνια την τελευταία δεκαετία. Η ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας αποτελεί και κορυφαία επιδίωξη για τη Νέα Στρατηγική για τα Ευρωπαϊκά Λιμάνια, που θα παρουσιαστεί έως το τέλος του έτους και η οποία θα συνδέσει την ανταγωνιστικότητα με την ανθεκτικότητα και τη βιωσιμότητα, θα ενισχύει την ψηφιοποίηση και την καινοτομία στα λιμάνια, την ενεργειακή μετάβαση, την απανθρακοποίηση, την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος και της διακίνησης ναρκωτικών.
Τα παραπάνω δήλωσε ο Ευρωπαίος επίτροπος για τις Βιώσιμες Μεταφορές και τον Τουρισμό, Απόστολος Τζιτζικώστας, από το βήμα του 21ου Συνεδρίου του ESPO, της Ένωσης Ευρωπαϊκών Λιμένων, που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στη Θεσσαλονίκη, με «διοργάνωση της ΟΛΘ ΑΕ».
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μία υπερδύναμη και είναι η ώρα να αποδείξουμε ότι η Ευρώπη έχει όραμα, έχει σχέδιο και τους ανθρώπους για να συνεχίσει να αναπτύσσεται και να ευημερεί», τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας, σημειώνοντας ότι πολλά πρέπει να αλλάξουν, δίνοντας ως παράδειγμα το ότι μόνο το 5% των πλοίων κατασκευάζεται στην Ευρώπη.
Επενδύσεις με ιδιωτικά κεφάλαια
Η Νέα Στρατηγική για τα Λιμάνια θα απαιτήσει επενδύσεις σε υποδομές, επενδύσεις για τις οποίες θα πρέπει να προσελκυσθούν και ιδιωτικά κεφάλαια. Ο κ. Τζιτζικώστας, ωστόσο, δήλωσε πως στο πλαίσιο σχεδιασμού του επόμενου Κοινοτικού Προϋπολογισμού, θα εξετασθεί το αίτημα των λιμένων για οικονομική ενίσχυσή τους για την προσαρμογή τους στους νέους στόχους της Ε.Ε.
«Επεξεργαζόμαστε τη νέα Στρατηγική της Ευρώπης για τα λιμάνια. Η στρατηγική μας εμπεριέχει πρωτοβουλίες που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως τη Συμμαχία των Ευρωπαϊκών Λιμανιών απέναντι στο έγκλημα και τη διακίνηση ναρκωτικών. Στη ατζέντα που θα παρουσιάσουμε θα συμπεριλαμβάνονται επίσης κρίσιμες ευρωπαϊκές πολιτικές, όπως για τη Συμφωνία για την Καθαρή Βιομηχανία, το Ocean Pact και η Στρατηγική της Εσωτερικής Ασφάλειας».
Η νέα Στρατηγική θα απαντά σε κρίσιμα ζητήματα ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων της κυβερνοασφάλειας, της ανάπτυξης των συνδυασμένων μεταφορών door-to-door, της οικονομικής αυτάρκειας των λιμανιών, ζητητημάτων ψηφιοποίησης και καινοτομίας, της ενεργειακής μετάβασης και των καθαρών ενεργειακών πόρων, καθώς τα λιμάνια είναι παραγωγικά hubs και η σύνδεσή τους με τις τοπικές κοινωνίες είναι μεγάλης σημασίας.
Ο κ. Τζιτζικώστας υπογράμμισε τη σημασία των λιμανιών, λέγοντας ότι σε αυτά συναντιούνται τα logistics, αναπτύσσονται ενεργειακά και ψηφιακά clusters, τα λιμάνια είναι τα σημεία όπου οι εφοδιαστικές αλυσίδες της Ευρώπης κατακτούν την ανταγωνιστική τους υπεροχή.
400.000 θέσεις εργασίας στα λιμάνια
Στην Ε.Ε. τα πλοία μεταφέρουν 3,4 δισ. τόνους αγαθών, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών αγαθών, και περίπου 400 εκατ. επιβάτες κάθε χρόνο, ενώ οι αφίξεις φτάνουν στα 2,2 εκατ. ετησίως. Συνολικά, όλη αυτή η δραστηριότητα δίνει μία πρόσθετη αξία (GVA), που φθάνει στα 29,5 δισ. ευρώ, εξασφαλίζοντας παράλληλα 400.000 άμεσες θέσεις εργασίας και πολλές περισσότερες, έμμεσες.
Από τα λιμάνια περνάει σχεδόν το 75% του εξωτερικό εμπορίου της Ευρώπης και σχεδόν το 1/3 των εσωτερικών φορτίων της Ε.Ε., διακίνηση που τους δίνει ρόλο-κλειδί στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά και στην Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών, το ΤΕΝ-Τ.
Όπως είπε ο κ. Τζιτζικώστας, πέρυσι η Ε.Ε. εισήγαγε μία νέα διάσταση σε αυτό το δίκτυο, τη «The European Maritime Space», θέλοντας να προάγει την ανάπτυξη των σύντομων θαλάσσιων διαδρόμων, τη στενότερη σύνδεση της ενδοχώρας αυτών των λιμανιών, όπως και τη διεύρυνση των θετικών επιπτώσεων για την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, των εναλλακτικών καυσίμων και τα ψηφιοποιημένα logistics.
Οι προτεραιότητες της πολιτικής της Ε.Ε. έχουν τρεις κύριες επιδιώξεις: τη μείωση του μεταφορικού κόστους, της γραφειοκρατίας στη διακίνηση φορτίων, τη μείωση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, καθώς θέλουμε να κατακτήσουμε τον φιλόδοξο στόχο του 2050 για μείωση των εκπομπών ρύπων.
Αυτές οι προτεραιότητες έχουν καταγραφεί στο memorandum της ESPO του 2024, για «A net-zero, smart, resilient and competitive Europe».
Επενδύσεις 3,5 δισ. σε 150 λιμάνια
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει αυτές τις αλλαγές», δήλωσε ο Ευρωπαίος επίτροπος. «Στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας χρηματοδοτήθηκαν περισσότερα από 280 έργα, με πάνω από 3,5 δισ. ευρώ, βελτιώνοντας τις υποδομές σε 150 λιμάνια. Οι επενδύσεις αυτές έγιναν γιατί βασιζόμαστε στα λιμάνια, στις θαλάσσιες μεταφορές, υποδομές και δραστηριότητες, που αποδείχθηκαν ανθεκτικές στη διάρκεια της πανδημίας.
Αυτή η σταθερότητα σήμερα δοκιμάζεται από γεωπολιτικούς παράγοντες, παράλληλα με τεχνικές και λειτουργικές προκλήσεις, ενώ ακόμη δεν ξέρουμε πώς θα επηρεαστεί το διεθνές εμπόριο από τους δασμούς που επιβάλλουν οι ΗΠΑ. Αυτό όμως που ξέρουμε είναι ότι θα υπάρξουν αλλαγές στις ροές του διεθνούς εμπορίου», πρόσθεσε ο κ. Τζιτζικώστας, υπογραμμίζοντας ότι οι νέες συνθήκες που διαμορφώνονται λόγω της δασμολογικής πολιτικής των ΗΠΑ εντείνουν ακόμη περισσότερο τον ανταγωνισμό.
Ζeltins: «Eπενδύσεις και ευελιξία»
Η πρώτη ημέρα των εργασιών του συνεδρίου του ESPΟ άνοιξε με τον σύντομο χαιρετισμό του προέδρου του ESPO, Αnsis Zeltins, ο οποίος τόνισε ότι «η νέα Στρατηγική της Ε.Ε. δεν πρέπει να προσθέτει επιπλέον βάρη στα λιμάνια, χρειαζόμαστε ένα υποστηρικτικό πλαίσιο με ευελιξία, που θα λαμβάνει υπ’ όψιν τα υψηλά κόστη σε έναν ραγδαία μεταβαλλόμενο κόσμο. Τα λιμάνια της Ε.Ε. δεν πρέπει λόγω αυστηρών περιορισμών να τοποθετηθούν σε μειονεκτική θέση απέναντι στον σφοδρό ανταγωνισμό, η Ευρώπη πρέπει να επενδύσει περισσότερο στα λιμάνια, προστατεύοντάς τα από τις απειλές, δεν χρειάζεται όμως να γίνουμε ακραίοι».
Ο πρόεδρος του ESPO, Αnsis Zeltins © Powergame.gr
Λιάγκος: «Μοχλοί οικονομικής ανάπτυξης τα λιμάνια»
«Τα λιμάνια δεν είναι απλά εμπορικές πύλες, αναπτύσσουν τις οικονομίες, μέσα σε αυτό το τοπίο πράσινη μετάβαση και ψηφιακός μετασχηματισμός, διαχείριση κρίσεων μας θέτουν ενώπιον νέων προκλήσεων. Η ολοκλήρωση των λιμένων χρειάζεται συνεργασία με τις πόλεις, τέτοιο πετυχημένο παράδειγμα είναι η Θεσσαλονίκη. Η συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων είναι πολύ σημαντική», ανέφερε ο εκτελεστικός πρόεδρος της ΟΛΘ Α.Ε. και της ΕΛΙΜΕ, Θάνος Λιάγκος.
O εκτελεστικός πρόεδρος της ΟΛΘ Α.Ε. και της ΕΛΙΜΕ, Θάνος Λιάγκος © Powergame.gr
Γκίκας: «Λιγότερη γραφειοκρατία, περισσότερες επενδύσεις»
Την κυβέρνηση στο Συνέδριο εκπροσώπησε ο υφυπουργός Ναυτιλίας, Στέφανος Γκίκας, ο οποίος υποστήριξε ότι η Νέα Στρατηγική της Ε.Ε. για τα Λιμάνια, θα πρέπει να ενισχύει τον ανταγωνισμό, να διευκολύνει τη μείωση της γραφειοκρατίας, να βοηθάει ώστε οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, των κλάδων της Ναυτιλίας και της Λιμενικής Βιομηχανίας, να μπορούν να αξιοποιήσουν επενδυτικούς πόρους και τεχνολογικές καινοτομίες.
«Η βιομηχανική στρατηγική της Ε.Ε. πρέπει να έχει ένα ξεχωριστό πυλώνα για τη Ναυτιλία, που θα εξασφαλίζει την ευθυγράμμιση των ρυθμίσεων της Ε.Ε. με τις ρυθμίσεις της διεθνούς οργάνωσης ναυτιλίας. Για την Ελλάδα είναι σημαντικό η στρατηγική αυτή να συμπεριλάβει τις παραμέτρους της καθαρής ενέργειας και της απασχόλησης», επισήμανε από την πλευρά του ο Στέφανος Γκίκας, υφυπουργός Ναυτιλίας.
Ο υφυπουργός δήλωσε «ότι οι περιβαλλοντικοί στόχοι της Ε.Ε. συνεπάγονται την προμήθεια νέων πλοίων και τη χρήση πράσινων καυσίμων και τη διάθεσή τους από τα λιμάνια, τα οποία πλέον μετατρέπονται σε ενεργειακούς κόμβους».
«Η Ευρώπη πορεύεται με σταθερά βήματα μέσα ένα κατακερματισμένο και ασταθές περιβάλλον κρίσεων, οι κύριοι λιμένες της Ελλάδας τα πάνε πολύ καλά βάσει των οικονομικών αποτελεσμάτων που ανακοίνωσαν, στην κρουαζιέρα έχουμε νέα ρεκόρ. Οι παραγγελίες για νέα πλοία θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τους νέους πράσινους στόχους της Ε.Ε. (πράσινα καύσιμα), οι λιμένες είναι και ενεργειακοί κόμβοι στη νέα αυτήν πραγματικότητα», υποστήριξε.
