Στη δημοσκόπηση της Metron Analysis που παρουσιάστηκε στο Mega, η κοινή γνώμη εμφανίζεται διχασμένη σε ένα κεφαλαιώδες ερώτημα: θα έχουμε αυτοδύναμη κυβέρνηση ή κυβέρνηση συνεργασίας; Η μοιρασιά είναι περίπου στα ίδια: υπέρ της αυτοδυναμίας τάσσεται το 50% των ερωτηθέντων, υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας το 47%. Με μια πρώτη ανάγνωση, καμία τάση δεν υπερισχύει της άλλης. Μάλιστα, διαχρονικά οι αποκλίσεις είναι μικρές. Όμως το «ειδικό βάρος» καθεμιάς από τις τάσεις αυτές είναι μια άλλη ιστορία, με ποιοτικά χαρακτηριστικά, που αξίζει να μνημονευτούν εν όψει εκλογών.
Το αφήγημα της αυτοδυναμίας προβάλλεται από ένα μόνο κόμμα, τη ΝΔ. Το να υποστηρίζει τον στόχο αυτόν ο ένας στους δύο πολίτες σημαίνει ότι το κυβερνών κόμμα διαθέτει ένα ευρύ ακροατήριο για τη στρατηγική του επιδίωξη. Είναι επίσης μια ένδειξη ότι, παρά τις στραβοτιμονιές της κυβέρνησης, τα σοβαρά λάθη και τις σκιές στα θέματα διαφάνειας, πολλοί προτάσσουν μέσω της επιλογής τους για αυτοδύναμη κυβέρνηση την ανάγκη σταθερότητας και οικονομικής προοπτικής. Εκτός από αυτούς που ανήκουν στον κορμό της ΝΔ, εδώ θα πρέπει να συμπεριληφθεί και ένα ευρύτερο ακροατήριο, που θεωρεί τις κυβερνήσεις συνεργασίας συνώνυμο της αστάθειας ή και ακυβερνησίας. Αυτή είναι η αφετηρία που δίνει στο κυβερνών κόμμα το πλεονέκτημα μιας «καθαρής» επιλογής.
Αντίθετα, στο 47% των οπαδών των κυβερνήσεων συνεργασίας συστεγάζονται πολλοί, με διαφορετικές αφετηρίες και στόχους. Το σημαντικό είναι πως το ποσοστό αυτό αμφισβητεί ευθέως το δίλημμα «αυτοδυναμία ή ακυβερνησία». Είναι η τάση που κυριαρχεί πανευρωπαϊκά -αν και στη χώρα μας οι κυβερνήσεις συνεργασίας ήταν απότοκος κρίσιμων περιόδων και έκτακτων συγκλίσεων.
Όμως εδώ αρχίζουν τα προβλήματα. Οι θιασώτες σε πολιτικό επίπεδο των σχημάτων συνεργασίας είναι πολλοί. Ο ΣΥΡΙΖΑ λανσάρει τον στόχο για «προοδευτική διακυβέρνηση», αφήνοντας όμως ασαφές πώς αυτή μπορεί να πραγματωθεί. Το μυαλό όλων πηγαίνει σε ένα ενδεχόμενο σχήμα συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Ο στόχος, όμως, αυτός υπονομεύεται τόσο από τη δέσμευση Τσίπρα πως αν έρθει δεύτερο κόμμα δεν θα επιδιώξει μια κυβέρνηση ηττημένων όσο και από τη στάση του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.
Το ΠΑΣΟΚ -που και αυτό εάν έρθει τρίτο κόμμα με τα ποσοστά που καταγράφονται στις δημοσκοπήσεις, της τάξης του 10%-12% θα «παίξει» με τις συνεργασίες- προς το παρόν δεν ξεκαθαρίζει με ποιον ενδεχομένως θα συνεργαστεί. Ισχυρές αντίρροπες τάσεις εντός του ΠΑΣΟΚ δυσκολεύουν τα πράγματα, ενώ από τη μεριά του ΣΥΡΙΖΑ τα μηνύματα είναι αντιφατικά: από τη μία αφήνει ανοιχτό παράθυρο για συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, από την άλλη, όμως, ο Π. Πολάκης χαρακτηρίζει «λίγο» τον Ν. Ανδρουλάκη…
Υπάρχει στο ποσοστό του 47% και ένας τρίτος… ανταγωνιστής, η ΝΔ, η οποία σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας δεν αποκλείει το ενδεχόμενο συνεργασίας, πιθανόν με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Άρα στο ποσοστό αυτό σημειώνεται συνωστισμός και… σύγχυση σε ό,τι αφορά τη βιωσιμότητα μιας κυβερνητικής λύσης συνεργασίας. Το ρεύμα υπέρ αυτής της λύσης τεμαχίζεται εξαιτίας διαφορετικών προσανατολισμών, σκοπιμοτήτων και επιδιώξεων. Προφανώς το πρόβλημα αυτό κάνει ακόμα πιο δύσκολη τη θέση των κομμάτων της αντιπολίτευσης, στον βαθμό που δεν μπορούν να δημιουργήσουν ένα «ρεύμα» εναλλακτικής λύσης απέναντι στην αυτοδυναμία.
Γιατί, σε τελευταία ανάλυση, δεν αρκεί να αναδεικνύεις τα εμφανή μειονεκτήματα μιας αυτοδύναμης κυβέρνησης -εν προκειμένω της ΝΔ. Οφείλεις να πείσεις την κοινή γνώμη ότι μπορείς να κυβερνήσεις με αξιόπιστους εταίρους και ρεαλιστικό πρόγραμμα για την επόμενη μέρα. Δεν αρκεί να καταδεικνύεις τις γκρίζες ζώνες του κυβερνώντος κόμματος, οφείλεις να εξηγήσεις πώς ένα σχήμα συνεργασιών μπορεί να τα καταφέρει καλύτερα.
