Ίσως είναι μια από τις πιο ανατρεπτικές 100 ημέρες που στιγματίζουν τη θητεία ενός νέου προέδρου των ΗΠΑ. Μετά τον εκλογικό του θρίαμβο στις προεδρικές εκλογές του περσινού Νοεμβρίου, ο Ντόναλντ Τραμπ ξεκίνησε δυναμικά για να ανατρέψει πλήρως τις εμπορικές σχέσεις των ΗΠΑ με τον υπόλοιπο κόσμο, τις ισορροπίες στη Βορειοατλαντική Συμμαχία μαζί με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Ισχυροί είναι, επίσης, οι κραδασμοί στους μηχανισμούς του ομοσπονδιακού κράτους από την παιδεία μέχρι το προσωπικό που επιβλέπει το πυρηνικό οπλοστάσιο των ΗΠΑ.
Υπογράφοντας 137 εκτελεστικά διατάγματα από τις 20 Ιανουαρίου μέχρι τις 24 Απριλίου, συμπεριλαμβανομένου ενός εκρηκτικού «μείγματος» δασμών, ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος αντέστρεψε την άνοδο των χρηματιστηρίων ενώ κλόνισε τη διαχρονική εμπιστοσύνη στο δολάριο και τα αμερικανικά ομόλογα. Τα εκτελεστικά διατάγματα στη δεύτερη θητεία του Τραμπ είναι τριπλάσια από αυτά του υπέγραψε ο προκάτοχος του, Τζο Μπάιντεν την αντίστοιχη περίοδο και πάνω από 100 από εκείνα που είχε υπογράψει ο ίδιος στην πρώτη θητεία του. Όπως υπολογίζει η Wall Street Journal, πάνω από 80 αγωγές ασκήθηκαν έναντι εκτελεστικών διαταγμάτων για τη μετανάστευση, την ισότητα των φύλων, τη διαφορετικότητα και την κλιματική κρίση.
Δεν παίζει ρόλο εάν κάποιοι από αυτούς τους δασμούς του Τραμπ έχουν ανακληθεί προσωρινά ή ενδέχεται να μειωθούν, όπως άφησε εννοηθεί ο Τραμπ για τη φορολόγηση των εισαγωγών από την Κίνα με 145% την περασμένη Πέμπτη. Απομένουν ακόμη τρία χρόνια και οκτώ μήνες από την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ. Η αβεβαιότητα, ενδεχομένως, να συνεχίσει να βασιλεύει στις ΗΠΑ μέσα σε αυτό το διάστημα, με άγνωστες τις συνέπειες για τους Αμερικανούς και τον υπόλοιπο κόσμο. Τα μέτρα για τη μαζική περικοπή του προσωπικού του ομοσπονδιακού κράτους ώθησαν σε αποχώρηση περίπου 75.000 υπαλλήλους. Δεκάδες χιλιάδες απολύθηκαν χωρίς αξιολόγηση αν και ορισμένοι επανήλθαν προσωρινά σε κρίσιμες θέσεις κατόπιν δικαστικών αποφάσεων.
Ο εμπορικός πόλεμος που κήρυξε η κυβέρνηση των Ρεπουμπλικάνων και οι απειλές του Τραμπ πως θα απολύσει τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠA (Fed), Τζερόμ Πάουελ, εάν δεν μειώσει τα επιτόκια, έχουν αποδυναμώσει το δολάριο έναντι ενός καλαθιού ισχυρών νομισμάτων και οδήγησαν σε υψηλότερα επίπεδα το κόστος δανεισμού των ΗΠΑ. Μολονότι ο Τραμπ προ ημερών χαμήλωσε τους τόνους στην εμπορική αντιπαράθεση με την Κίνα και ανακάλεσε τις δηλώσεις του για τον Πάουελ, δίνοντας ανάσα στις αγορές, ο S&P 500 έχει χάσει το 8,5% της αξίας από την ορκωμοσία του προέδρου.
Η Wall Street και οι επικεφαλής των ισχυρότερων ομίλων διανύουν μια σκοτεινή περίοδο που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την αλματώδη άνοδο των χρηματιστηριακών δεικτών πριν έναρξη της προεδρίας του Τραμπ. Τότε η επιχειρηματική Αμερική εστίαζε στις υποσχέσεις των Ρεπουμπλικάνων για μείωση των φόρων και τη χαλάρωση των κανόνων για την τεχνολογία, τις τράπεζες και το περιβάλλον. Η επιδείνωση του επενδυτικού κλίματος είναι πρωτοφανής εάν αναλογιστεί κανείς πως το οικονομικό κλίμα ήταν ισχυρό στις αρχές Ιανουαρίου. Προ ημερών, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) αναθεώρησε προς τα κάτω τις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη της οικονομίας από το 2,7% τον Ιανουάριο στο 1,8% για το τρέχον έτος. Όταν ο Μπάρακ Ομπάμα ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ το 2009, δηλαδή μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, ο S&P 500 είχε ανακάμψει τις πρώτες 100 ημέρες της προεδρίας του με κέρδη 8%.
Αυτή η ανατροπή των συνθηκών στην οικονομία μαζί με τις μαζικές απολύσεις στο ομοσπονδιακό κράτος έχουν οδηγήσει τον Τραμπ στη 2η χαμηλότερη θέση της δημοτικότητας που έχει καταγραφεί πότε μεταπολεμικά για πρόεδρο των ΗΠΑ στις 100 πρώτες ημέρες της διακυβέρνησης του. Η σφυγμομέτρηση της Gallup πραγματοποιήθηκε αρχές Απριλίου, όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε τους «αμοιβαίους» δασμούς εις βάρος δεκάδων χωρών που ύστερα ανακάλεσε προσωρινά, διατηρώντας όμως αμετάβλητους οριζόντιους δασμούς 10% σε όλες τις εισαγωγές και 25% στο χάλυβα, το αλουμίνιο και τα αυτοκίνητα.
Με την συλλογική ασφάλεια κάτω από την ομπρέλα του ΝΑΤΟ να τίθεται υπό αμφισβήτηση, η Ε.Ε παρακολουθεί τον Τραμπ να διαπραγματεύεται με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Αυτή η μεταστροφή μακριά από ιστορικούς συμμάχους και η εγγύτητα Ουάσιγκτον-Μόσχας έχει κλονίσει την Ευρώπη που δρομολογεί άμεσα στην αύξηση των αμυντικών δαπανών. Οι αλλαγές στην εμπορική πολιτική των ΗΠΑ, παράλληλα, ωθούν την Ε.Ε να αναζητήσει νέους εμπορικούς εταίρους από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής μέχρι την Ινδία και την Αυστραλία. Κατά κοινή ομολογία οι σπασμωδικές κινήσεις της κυβέρνησης Τραμπ εγκαθιστούν μια βαθιά αβεβαιότητα στην παγκόσμια οικονομία και τη διεθνή τάξη πραγμάτων.
