Όταν εννέα Καταλανοί ηγέτες αποφυλακίστηκαν στις 23 Ιουνίου μετά από τρεισήμισι χρόνια, ήταν μια στιγμή χαράς για τους υποστηρικτές τους και απογοήτευσης για πολλούς άλλους, αλλά ίσως και ταπεινής ελπίδας.
Την προηγούμενη ημέρα, η κυβέρνηση του Σοσιαλιστή πρωθυπουργού Pedro Sánchez, τους απένειμε χάρη, μειώνοντας με αυτό τον τρόπο ποινές έως και 13 ετών που τους είχε επιβάλει το Ανώτατο Δικαστήριο για στασιασμό και κακοδιοίκηση.
Ο Πέδρο Σάντσεθ @EPA/Ballesteros
Το έγκλημά τους ήταν ότι το 2017, ως περιφερειακοί αξιωματούχοι, διοργάνωσαν δημοψήφισμα, παρά την αντίθετη εντολή των δικαστηρίων, ενώ στη συνέχεια ανακήρυξαν την ανεξαρτησία της Καταλονίας.
H απονομή χάριτος έχει σκοπό να μειώσει τις εντάσεις και να ανοίξει τον δρόμο για συνομιλίες, ώστε να τερματιστεί μια αντιπαράθεση που συγκλονίζει την Ισπανία για πάνω από μια δεκαετία.
Η απονομή χάριτος είναι «προς το δημόσιο συμφέρον», υποστηρίζει η κυβέρνηση.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την απονομή της είναι η μη παραβίαση του νόμου, ενώ η απαγόρευση κατοχής δημόσιου αξιώματος για την περίοδο που αφορά τις αρχικές ποινές δεν ανακαλείται.
Προς το παρόν, τουλάχιστον, η κυβέρνηση δεν αποσύρει τις κατηγορίες εναντίον του Carles Puigdemont, του πρώην Καταλανού προέδρου που υποκίνησε το δημοψήφισμα, και τεσσάρων συναδέλφων του, φυγάδων που, εάν επιστρέψουν στην Ισπανία, πρόκειται να συλληφθούν.
O Carles Puigdemont στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο @EPA/STEPHANIE LECOCQ
Με την κίνησή του αυτή κ. Sánchez αναλαμβάνει το μεγαλύτερο ρίσκο των τριών ετών του στην εξουσία.
Πολλοί Ισπανοί, συμπεριλαμβανομένων των Καταλανών, εξοργίστηκαν με την προσπάθεια απόσχισης της περιοχής από την Ισπανία το 2017.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία αντιτίθεται στην απονομή χάριτος. Το ζήτημα δημιουργεί έριδες ακόμα κι ανάμεσα στους σοσιαλιστές ψηφοφόρους.
Ωστόσο, περίπου το 70% των Καταλανών είναι υπέρ, συμπεριλαμβανομένων πολλών που αντιτίθενται στην ανεξαρτησία, καθώς και των τοπικών επιχειρήσεων και των επισκόπων της περιοχής.
Η συντηρητική αντιπολίτευση κατηγορεί τον πρωθυπουργό ότι προδίδει το κράτος δικαίου.
«Είστε εκλογικά νεκροί», δήλωσε ο αρχηγός της, κ. Pablo Casado, στον κ. Sánchez, ζητώντας εθνικές εκλογές.
Οι επικριτές επικεντρώνονται στην έλλειψη μετάνοιας από πολλούς εκ των κρατουμένων.
Μόνο ο Oriol Junqueras, πρώην αντιπρόεδρος του κ. Puigdemont και ο ηγέτης του Esquerra, του πιο πραγματιστικού των αυτονομιστικών κομμάτων, παραδέχτηκε ότι το δημοψήφισμα δεν θεωρήθηκε «πλήρως νόμιμο» από μέρος της καταλανικής κοινωνίας και ότι μια μονομερής διεκδίκηση της ανεξαρτησίας δεν είναι «ούτε βιώσιμη ούτε επιθυμητή».
Ο Oriol Junqueras την ημέρα της αποφυλάκισής του @EPA/Susanna Saez
Ο κ. Sánchez έχει ισχυρά επιχειρήματα. Εκτός Ισπανίας, οι κατηγορίες και οι ποινές θεωρήθηκαν ευρέως δυσανάλογες.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δικαστήρια στη Γερμανία και το Βέλγιο αρνήθηκαν να εκδώσουν τους φυγάδες.
Πάνω απ ‘όλα, η απελευθέρωση των κρατουμένων αποστραγγίζει μεγάλο μέρος του δηλητηριώδους συναισθήματος που ταλάνιζε την καταλανική πολιτική.
Γι ‘αυτούς τους λόγους, η απονομή χάριτος βρήκε αντίθετους τους πιο ριζοσπαστικούς αυτονομιστές.
Η κυβέρνηση σκοπεύει να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με την καταλανική ομόλογό της, οι οποίες θα επικεντρωθούν στον τρόπο βελτίωσης της θέσης της περιοχής εντός της Ισπανίας και πιθανώς στη συνταγματική μεταρρύθμιση.
«Δεν μπορούμε να ξεκινήσουμε από το μηδέν, αλλά μπορούμε να ξαναξεκινήσουμε… Καταλονία, Καταλανοί, σας αγαπάμε», δήλωσε ο κ. Sánchez στη Βαρκελώνη αυτή την εβδομάδα.
Στην πραγματικότητα, οι συνομιλίες θα είναι σκληρές και γεμάτες εμπόδια. Ο Pere Aragonès, ο πρόεδρος του Esquerra της Καταλονίας, συνεχίζει να επιμένει για πλήρη αμνηστία και σε ένα κανονικό δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία, το οποίο ο κ. Sánchez συνταγματικά δεν μπορεί να επιτρέψει.
Ακόμα εκκρεμούν δίκες κατώτερων αξιωματούχων. Το δικαστήριο δημοσίων λογαριασμών, ένα διοικητικό όργανο, είναι έτοιμο να επιβάλει πρόστιμα σε 39 πρώην αξιωματούχους της Καταλανίας για φερόμενη κακοδιαχείριση, με την αιτιολογία ότι προπαγάνδισαν την ανεξαρτησία στο εξωτερικό.
Οι πιο ρεαλιστές Καταλανοί αυτονομιστές γνωρίζουν ότι, σε σύγκριση με το 2017, έχουν μικρότερη πλειοψηφία για ανεξαρτησία και ότι καμία ευρωπαϊκή κυβέρνηση δεν επιθυμεί να δει τη διάλυση της Ισπανίας.
Η κυβέρνηση, από την άλλη, γνωρίζει ότι η σύγκρουση στην Καταλονία παραλύει τη χώρα. Αυτός είναι ο και λόγος για τον οποίο οι συνομιλίες μπορεί να έχουν μια πιθανότητα.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
